در انتهای دستگاه گوارش قسمتی برای خروج مواد زائد و مدفوع وجود دارد که بخش انتهایی راست روده است و به آن مقعد یا آنال گفته میشود. رکتوم هم قسمت دیگری از دستگاه گوارش است که در بالای مقعد قرار دارد و مدفوع قبل از خروج، وارد محفظه رکتوم میشود.
آناتومی و ساختار مقعد
دیواره مقعد به دلیل عبور مدفوع، حالت ارتجاعی دارد و توسط دو عضله به نام اسفنکتر داخلی و اسفنکتر خارجی کنترل میشود. عضلات اسفنکتر به ایجاد انقباض در دریچه مقعد و کنترل دفع کمک میکنند. البته یک دریچه غیر ارادی هم در داخل مقعد وجود دارد که پس از پر شدن رکتوم، مدفوع از طریق آن وارد کانال کوچک مقعد میشود.
اما دریچه خارجی یک کانال کاملا ارادی است و تا زمانی که فرد اراده نکند، مدفوع خارج نمیشود. مگر اینکه آنال بیش از حد پر شده باشد.
دلیل دیگری که برای خروج غیر ارادی مدفوع وجود دارد، آسیب دیدن عضلات اسفنکتر است. افرادی که دچار بی اختیاری در دفع گاز و مدفوع میشوند و این امر از کنترل آنها خارج است، احتمالا دچار آسیب در عضلات اسفنکتر شده اند.
اسفنکتر داخلی همان عضله غیرارادی داخل کانال مقعد است که همیشه در حالت انقباض است. اما اسفنکتر خارجی عضله ایست که اگر آسیب ببیند، فرد به مشکلات بی اختیاری دچار میشود.
عضلات دیگری هم در قسمت خروجی آنال و در کف لگن وجود دارند که با نام لواتور آنی شناخته میشوند.
دیواره آنال شامل غدد و رگ هایی ایست که وظیفه خونرسانی به این بخش را به عهده دارند و به شدت در برابر فشار حساساند. زمانیکه به دلایل مختلف ناحیه مقعد تحت فشار قرار میگیرد، عروق دیواره مقعد آسیب دیده و منجر به بروز بیماریهای مختلف خواهند شد.
همچنین رعایت بهداشت این ناحیه مسئله بسیار مهمی است که باید به آن توجه شود. مقعد ناحیه ای آلوده است و به همین دلیل پس از اجابت مزاج باید اطراف آن کاملا تمیز شود تا این آلودگی به دستگاه تناسلی راه پیدا نکند.
مشکلات و بیماریهای ناحیه مقعد
گفتیم که این بخش از بدن به دلیل حساسیت زیاد مستعد بروز بیماریهای مختلف است. بخشی از این بیماریها میتوانند ریشه گوارشی داشته باشند و بخش دیگری به دلیل عدم رعایت بهداشت این ناحیه ایجاد میشوند. در ادامه شایع ترین مشکلات مقعدی را بررسی میکنیم:
شقاق مقعدی
هرگونه ایجاد زخم و شکاف در پوست ناحیه آنال را با نام شقاق یا فیشر مقعدی میشناسند. این عارضه معمولا درد و ناراحتی زیادی برای افراد ایجاد میکند و در نوع مزمن تحمل علائم آزاردهنده آن غیر ممکن است.
پزشکان یکی از اصلیترین دلایل ایجاد این عارضه را یبوست و خشکی مدفوع میدانند. اگر بعد از دو هفته از شروع علائم این عارضه علائم شما بهبود پیدا نکرد، برای درمان شقاق مقعدی باید به دکتر متخصص مراجعه کنید.
بواسیر یا هموروئید
رگهای خونی دیواره مقعد اگر دچار آسیب و فشار شوند، ملتهب شده و به شکل زائدههای بواسیری بروز پیدا میکنند. هموروئید یکی از شایعترین مشکلات نشیمنگاهی در سراسر دنیاست و حدودا 50% افراد به آن مبتلا میشوند.
این عارضه انواع مختلف و روشهای درمانی متفاوتی دارد، اما در حال حاضر عمل بواسیر با لیزر یکی از بهترین روشهای درمان این عارضه به شمار میرود.
کیست مویی
این عارضه که به شکل یک برآمدگی در بالای خط سرین ایجاد میشود، معمولا با آبسه و عفونت همراه است. یکی از دلایل ایجاد بیماری کیست مویی، عدم رعایت بهداشت و اصلاح نکردن موهای این ناحیه میباشد.
وقتی مو به زیر پوست ناحیه دنبالچه برمیگردد، باعث ایجاد کیست مویی یا همان سینوس پیلونیدال میشود. معمولا تنها راه درمان کیست مویی جراحی است که در حال حاضر با استفاده از روش نوین لیزر هم این درمان قابل انجام است.
فیستول
این عارضه نوعی اتصال غیر طبیعی میان دو بافت از مقعد است که معمولا در نتیجه عفونت آبسه ایجاد میشود. برای درمان فیستول مقعدی هم جراحی با روشهای مختلف پیشنهاد میشود.
سرطان مقعد
این عارضه به معنی رشد بی رویه سلولهای سالم بدن است که باعث ایجاد تومور میشوند و ممکن است باعث سرطانی شدن بافت های مجاور هم شوند. برای درمان سرطان مقعد، از روشهای شیمی درمانی و پرتو درمانی استفاده میشود.
سلام روزتون بخیر به تازگی متوجه شدم کنار سوراخ مقعد همسرم یه سوراخ دیگه ای هم هست آیا این طبیعیه؟!
سلام
خیر آیا ترشحات هم داره؟ ممکنه فیستول باشه
سلام. پوست نزدیک سوراخ مقعد رو ک با دست لمس میکنم همه کش میاد هم حس میکنم اون قسمت پوستش حالت جدا شده اس قشنگ با دست حس میشه آیا طبیعیه ؟تو دست ک فشار میدن انگار ی تیکه از پوست،اون قسمت جدا شده اس
سلام
درست متوجه نمیشم اما در صورتیکه علائم دیگهای ندارید احتمالا زیاد جدی نیست
سلام خسته نباشید ببخشید دکتر که این سوال رو میکنم من چند سال پیش یه پسری خوابید روم ولی از روی شلوار خوابید روم دقیق یادم نیست بخاطر همین اظطراب دارم خواستم بدونم اگه آلتش رو درون مقعدم میکرد دردی احساس میکردم یا متوجه میشدم رابطه داره ؟؟
مگه ممکنه درد احساس نکنید
سوالات عجیبی میپرسید
آیا رابطه مقعدی درد دارد
باسلام
وقتی درحین نشستن باشی دست به گردی مقعد بزنی همون پوست یاگوشت کش بیاد درحالت عادی هست دکترجان
سلام
متوجه نمیشم منظورتون پوست اطراف سوراخ مقعد هست؟
باسلام
درحین نشستن باشم دست میزنم به پوست اطراف سوراخ مقعدلمسش میکنم کش میاد نیازی به عمل داره
سلام
خیر
سپاسگزارم از راهنماییتون
با سلام من چند سالیه با یک ترنس رابطه دخولی مقعدی دارم. و تو این چند سال همش اصرار زیاد داره هر روز باهاش دخول کنم.دیگه خسته شدم.خواستم ببینم رابطه مقعدی برای مفعول اعتیاد اوره؟ اگه اره بدلیل تغییر سایزه ایا؟ اگه اره چیجوری میشه تنگش کرد دست از سرم برداره؟
سلام
ارتباطی به سایز نداره و اگر گرایششون این نوع رابطه هست کاری نمیشه کرد
سلام خسته نباشید رابطه مقعدی باعث درد میشود برای اولین بار یا هر چند بار دیگر ؟ لطفاً جواب دهید
سلام
بله تا حدی دردناک هست اما باید با روان کننده و به آرامی انجام بشه تا درد و فشار کم بشه
در کل هم این نوع رابطه توصیه نمیشه
سلام
اگر شدت گشادی زیاد نبشه ممکنه با بیوفیدبک برطرف بشه اما در صورتیکه شدید هست ممکنه جراحی بخواد
سلام خسته نباشی دکتر عزیز
مدفوع من خلی خشک میشه حتا موقه که خارج میشه خلی درد داره بعد از خارج شدن خلی وقعا خون هم میشه بعد از تمام شدن مدفوع مقعد خلی درد داره
سلام
احتمالا شما هم بخاطر یبوست زیاد دچار شقاق شدین که برای تشخیص و درمانش باید حضوری مراجعه کنید 02188870896
همچنین سعی کنید مایعات و فیبر زیاد مصرف کنید تا مدفوع نرم بشه و اگر مشکلتون برطرف نشد حضوری تشریف بیارید
خلی ممنون 🙏🙏
سلام من خوردم زمین تنبه من باد کرده بود سفت شده بود بعد مدتت ای عفونت کرد سوارخ شده عفونت بیرون اومده اما همین طور عفونت میکنه خوب نمیشه درد داره
سلام
دوست عزیز احتمالا بخاطر ضربه دچار آبسه یا فیستول شدین که باید حضوری مراجعه کنید تا تخلیه و درمان بشه و مصرف آنتی بیوتیک تاثیر زیادی در درمانش نداره