اسهال دفع مدفوع به شکل آبکی و بسیار شل است و فرد مبتلا دچار دل پیچه می شود و نیاز فوری به اجابت مزاج را تجربه می کند. اگر سه بار یا بیشتر در یک روز مدفوع شل داشته باشید، اسهال دارید. این عارضه چیزی جز یک عفونت ساده نیست که دستگاه گوارش شما را درگیر خود کرده است و بدن شما در حال مقابله و واکنش با این عامل عفونیست.
اکثر موارد اسهال بین 2 روز الی 1 هفته از بین می روند و همه چیز به شرایط عادی باز می گردد اما گاهی منشا ایجاد آن خطرناک تر از یک عفونت ساده است و زنگ خطریست از وجود برخی بیماری ها و مشکلات شدیدتر که در چنین شرایطی باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. ابتلا به اسهال در کودکان زیر پنج سال شایع تر از بزرگسالان است. در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی علت این عارضه، علائم، انواع و روش های درمان آن بپردازیم:
علت اسهال چیست؟
دلایل زیادی برای به وجود آمدن این عارضه شناخته شده اند که می توان آنها را به شرح زیر دسته بندی کرد:
- گاستروانتریت: گاستروانتریت یکی از شایع ترین علل اسهال شناخته شده است. این بیماری که با نام آنفولانزای معده هم شناخته میشود، یک بیماری ویروسی است و به علت عفونت رودهها رخ می دهد و دلیل آن موارد زیر می تواند باشد:
- انگلها
- ویروسها
- باکتریها
- سندروم روده تحریک پذیر (IBS)
- عوارض ناشی از مصرف داروها
- آلرژی و حساسیت غذایی
- بیماری سلیاک یا عدم تحمل لاکتوز: این شرایط را می توان با تنظیم رژیم غذایی درمان کرد.
- مصرف آب و غذای آلوده
- عدم رعایت بهداشت دستها
- استرس و اضطراب
- بیماریهای گوارشی
- مصرف محصولات حاوی سوربیتول
با توجه به اینکه سیستم ایمنی کودکان ضعیف تر است و بسیاری از این ویروسها از طریق غذا، آب و دست آلوده وارد دستگاه گوارش میشوند، شیوع اسهال در کودکان کمی بیشتر از بزرگسالان است. بنابراین عدم رعایت بهداشت، نشستن دستها بعد از رفتن به دستشویی و خوردن ناخن در کودکان باعث انتقال سریعتر ویروس ها و ابتلا به عارضه هایی مثل گاستروانتریت میشود.
این علائم در افراد مختلف، متفاوت است و به نوع اسهالی بستگی دارد که به آن مبتلا شده است. گاهی ممکن است شما با علائمی نظیر اسهال، استفراغ مواجه شوید. علائم بیماری در موارد عفونی و غیرعفونی آن متفاوت است.
به طور کلی از مشخص ترین علائم اسهال در کودکان و بزرگسالان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس نفخ در شکم
- دل پیچه و دل درد
- مدفوع رقیق، شل آبکی
- احساس تهوع و استفراغ
- مراجعه مکرر به دستشویی
- کاهش اختیار در دفع مدفوع
- بی اشتهایی
- کاهش وزن
- خستگی و بیحالی
- تب
- در اسهال مزمن ممکن است علائم زیر را هم تجربه کنید:
- از دست دادن کنترل روده
- اگر ویروس یا باکتری عامل اسهال شما باشد، ممکن است تب، لرز و مدفوع خونی نیز داشته باشید.
مطلب مرتبط: علت ترشحات مقعدی و درمان بوی بد مقعد
انواع اسهال
انواع گوناگونی از این عارضه وجود دارد که هر فردی به یک نوع آن مبتلا می شود:
اسمزی
این نوع اسهال در اثر محصولات حاوی سوربیتول مثل آبنبات های رژیمی و آدامس ها ایجاد می شود. در چنین شرایطی آب بدن به درون روده ها کشیده می شود و در نتیجه اسهال به وجود می آید.
ترشحی
در نوع ترشحی که بیشتر به دلیل عفونت ها و مصرف برخی داروها رخ می دهد تعادل الکترولیت های بدن بهم ریخته و بدن آب را به صورت غیرطبیعی و کنترل نشده وارد روده ها می کند و به دنبال آن به شکل اسهال از بدن دفع می شود.
اگزوداتیو
وجود برخی عفونت ها و بیماری های روده ای از جمله بیماری کرون روده و کولیت می تواند باعث بروز اگزوداتیو شود. اسهال اگزوداتیو یا التهابی با دفع چرک و خون همراه است.
حرکتی
منشا این نوع اسهال به حرکات روده باز می گردد. برخی مشکلات مغزی، مشکلات تیروئیدی و بیماری هایی نظیر سندروم روده ی تحریک پذیر IBS می تواند باعث بروز چنین اسهالی شود. از اصلی ترین علائم آن می توان به ناگهانی بودن آن اشاره کرد.
عوارض اسهال چیست؟
اسهال می تواند باعث کم آبی بدن شود، به این معنی که بدن شما مایعات کافی برای عملکرد صحیح ندارد. کم آبی بدن می تواند جدی باشد، به خصوص برای کودکان، سالمندان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند. برخی از علائم کم آبی بدن:
- احساس سرگیجه
- سر درد
- ادرار تیره
- ضعف و خستگی
این عارضه در طولانی مدت می تواند عوارض زیر را به همراه داشته باشد:
بواسیر
یکی از عوامل بیماری بواسیر یا هموروئید افزایش فشار و تورم رگها در ناحیه مقعد است که اسهال مزمن باعث ایجاد آن میشود. بنابراین در صورت ابتلا به این بیماری آن را جدی بگیرید و در اولین فرصت اقدام به درمان آن کنید.
اگر میخواهید بدانید هموروئید چیست و چه علائمی ایجاد میکند باید به صفحه مربوطه مراجعه کنید.
شقاق
بیماری شقاق یا فیشر مقعدی میتواند دلایل بسیاری داشته باشد که بصورت مستقیم یا غیر مستقیم منجر به ایجاد این بیماری میشوند. مدفوع نرم یا اسهالی یکی از عوامل ایجاد شقاق یا زخم مقعدی است.
می توانید برای آشنایی بیشتر با این بیماری به مطلب فیشر یا شقاق چیست مراجعه کنید.
فیستول
اسهال یکی از عواملی است که منجر به ایجاد آبسه مقعدی میشود و مهمترین علت ایجاد فیستول نیز آبسه مقعدی است. بیماری فیستول یک مسیر باریک است که بین دو عضو از بدن ایجاد می شود و پر از عفونت است.
مطلب مرتبط: علل بیماری فیستول چیست؟
زمان مراجعه به پزشک
در صورتی که همراه با اسهال علائم زیر را تجربه میکنید، باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید:
- تب و بالا رفتن درجه حرارت بدن
- مشاهده خون در اسهال
- بی حالی و ضعف شدید
- تهوع و استفراغ شدید همراه با اسهال
درمان اسهال
اگر منشا این بیماری عفونتی ساده و ناشی از آب و غذای آلوده باشد جای نگرانی ندارد و پس از چند روز برطرف خواهد شد. روش های متعددی برای درمان اسهال وجود دارد که عمدتا شامل درمان های خانگی و دارویی است. البته در مواردی که علت اصلی این بیماری برخی بیماری های گوارشی و مشکلات زمینه ای است باید برای درمان بیماری خود اقدام کنید. به طور کلی بهتر است که در مواقعی که به این عارضه مبتلا شده اید به پزشک متخصصی مراجعه کنید و پس از تشخیص نوع بیماری و علت آن، درمان را آغاز نمایید.
درمان اسهال کودکان
اگر اسهال در کودکان بیشتر از دو روز ادامه پیدا کرد، باید مراقب باشید که آب بدن آنها را از راه های زیر تامین کنید:
- برای پیشگیری از کم شدن آب بدن کودک مایعات زیادی به او داده شود که میتوانید مقدار کم و دفعات زیاد را بجای نوشیدن یکجای مایعات انجام دهید
- نوشیدن شیر و سرمهای خوراکی میتواند تاثیر بیشتری از آب و آبمیوه داشته باشد چون علاوه بر تامین آب به بهبود پتاسیم و سدیم هم کمک میکند.
- در صورتیکه اسهال در کودکان همراه با استفراغ است، بعد از اینکه تهوع و استفراغ بهبود پیدا کرد میتوانید به تدریج غذاهای سبک و بدون چربی را به رژیم غذایی کودکتان اضافه کنید
- بهتر است تا زمانی که علائم بطور کامل بهبود پیدا کنند، کودک در منزل استراحت کند
- توصیه میکنیم از دادن داروهای ضد اسهال به کودک پرهیز کنید، زیرا مانع دفع سموم و باکتری از بدن میشود.
درمان خانگی اسهال
درمان خانگی یکی از متداول ترین روش های درمان اسهال است و شامل طیف وسیعی از دستورات و نسخه های طب سنتی می باشد. اما برای درمان اسهال چه بخوریم؟ از مهم ترین درمان های خانگی اسهال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوشیدن آب و مایعات فراوان در طول روز
- ترکیب 2 قاشق سرکه و 1 لیوان آب و نوشیدن آن
- نوشیدن آب نارگیل
- دمنوش پوست پرتقال
- ماست
- کدو تنبل
- کره ی بادام زمینی
- شیرسویا
- موز
- برنج سفید پخته و نوشیدن آب آن
- بلوبری
- آناناس
داروی گیاهی برای درمان دل پیچه و اسهال
درمان گیاهی بر پایه ی طب سنتی مبتنی است و شامل روش هایی مفید و موثر برای درمان بیماری شماست. برخی از نسخه های درمان گیاهی اسهال به شرح زیر است:
- چای سبز
- چای بابونه
- چای زنجبیل
- دمنوش بومادران
- دم کرده ی دارچین
- آب آلوئه ورا
دارو و قرص اسهال
برای درمان و تسریع روند بهبودی این بیماری درمان های پزشکی متعددی وجود دارد. از جمله قرص اسهال. موارد زیر از موثرترین داروها برای درمان سریع اسهال می باشد.
- لوپرامید
- دی سیکلومین
- بیسموت ساب سیترات
پذیرش: از شنبه تا چهارشنبه فقط با تعیین وقت قبلی
لطفا از طریق تلفن یا فرم تعیین وقت اینترنتی نسبت به گرفتن وقت اقدام نمائید.
با تشکر.
پاسخگویی همه روزه از ساعت ۹ تا ۲۲ حتی روزهای تعطیل
سلام مادر من هر غذایی ک میخورن فورا سردرد میشن ولی الان هم سردرد میشه هم تقریبا 10 روزه ک اسهاله و هیچی نمیتونه بخوره لطفا کمکم کنید دکتر مراجعه کردن ولی هیچ تاثیری نداشته
دوست عزیز سردرد بعد از خوردن غذا میتونه دلایل مختلفی داشته باشه که مشکلات فک، تومورهای گوارشی و آلرژی غذایی برخی از اونهاست
باید به متخصص گوارش مراجعه کنید ممکنه به این ویروس جدید هم مبتلا شده باشن
سلامیکبچهدارم۸ماهشعالان۱۰روزهکهاسهالهستشبردمشکرماندکتریکهفتهبستریبودهآوردمشخونهگفتن۱۰روزدیگبیاریدشدکترواقعاًخستهشدمخیلینگرانشمچیکارکنم
سلام
دوست عزیز ممکنه به ویروس جدید مبتلا شده باشن. همچنین دلایل دیگه ای مثل عدم تحمل لاکتوز و حساسیت به شیر، مشکل معده یا عفونت و فیبروز و… باشه
به هر حال برای تشخیص و درمان باید حتما مراجعه کنید و اگر فکر میکنید لازمه به چند دکتر مختلف مراجعه کنید
سلام دختر من 6 سالشه الان دو روزه اسهال داره دکترم رفتیم ولی هنوز خوب نشده لطفا بگید باید چیکار کنیم ممکنه ویروس جدید باشه؟
سلام
بله دوست عزیز احتمال داره. باید خیلی مراقب باشید که آب بدنش کم نشه و اگر لازم بود سرم بگیره
سلام وقتتون بخیر دختر من 5 سالشه و تقیربا یک هفته هست هی اسهال میشه دکتر هم رفتیم دارو داد ولی خوب نشده خیلی نگرانم باید چیکار کنیم
سلام
دوست عزیز باید به متخصص گوارش مراجعه کنید تا مشکلشون تشخیص داده بشه و وقت رو از دست ندین چون اسهال میتونه باعث کم آبی بدن بشه
باسلام خدمت شمامن الان نزدیک به یک ساله که اسهال زودبه زودمیگیرم هی قعط میشه باز شروع میشه شمامیگیدمن چیکارکنم
سلام
دوست عزیز باید به یک دکتر متخصص گوارش مراجعه کنید تا در صورت نیاز براتون کولونوسکوپی یا سایر آزمایشات تجویز بشه و بتونن علت رو تشخیص بدن
اسهال میتونه به دلیل میکروب روده، سندروم روده تحریک پذیر، کولیت، کرون و غیره باشه که نیازبه معاینه و بررسی داره
سلام.من کمک پرستارم.یک سال آسایشگاه سالمندان کار کردم
چند سال هم هست سالمند تو خونه دارم.منتها این مدت غذاها خوب نبود و مزاجم بهم ریخته شدید.
الان خودم هم که غذا درست میکنم دل پیچه و دل درد و اسهال اسفتراغ شدید میشم
ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام دوست عزیز
احتمال داره دچار میکروب معده یا زخم معده شده باشید که برای تشخیص و درمانش لازمه به دکتر متخصص گوارش مراجعه کتید تا آزمایشاتی مثل آندوسکوپی برای بررسی مشکلتون تجویز بشه
اقا من چند روزه اسهال هستم یه هفته هم بیمارستان بستری بودم اما خوب نشدم چه کنم
دوست عزیز بن متخصص گوارش مراجعه کنید زودتر تا علتش مشخص بشه اسهال طولانی خطرناکه
اقا چیکار کنیم میگی خطرناکه یارو روده تحریک پذیر داره بخاد نخاد اسهال داره خب چیکار چنه
رژیم غذایی داشته باشید کمتر دچار این عارضه میشید
علائم روده تحریک پذیر هم با رژیم میشه تا حدی کنترل کرد
سلام آقای دکتر من چهارده سالمه هفته ی پیش اسهال شده بودم که رفتم پیش دکتر و با خوردن دارو ها و زدن یه سرم خوب شدم ولی حالا دوباره بعد از یک هفته اسهال شدم این دلیلش چی میتونه باشه البته این رو هم بگم که وقتی خوب شدم دیگه دارو ها رو مصرف نکردم
سلام دوست عزیز
اسهال دلاسل مختلفی میتونه داشته باشه و احتمال داره که دچار میکروب معده یا روده شده باشید. دوره مصرف داروهاتونو تکمیل کنید و اگر مشکلتون برطرف نشد برای بررسی بیشتر باید به متخصص گوارش مراجعه کنید و آزمایشات و بررسی های لازم و انجام بدین
سلام خسته نباشید
دختر یک ساله دارم ک یک ماه هست اسهال داره دکتر بهداری رفتم دارو داد ولی خوب نشده اول بی آبی بدن داشته الان سرحاله بازی میکنه غذا میخوره ن زیاد ولی خب بازم اسهالش خوب نیست راهنمایی کنین لطفا
سلام
دوست عزیز اسهال مزمن عوارض زیادی داره و باید حتما درمان بشه. لطفا به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید تا بررسی های لازم انجام بشه. ممکنه دچار میکروب معده یا روده شده باشن که برای تشخیص و درمانش انجام یکسری آزمایشات لازم هست
حتما زودتر مراجعه کنید
سلام خوبید من پسرم پنج ساله که دلدرد با اسهال داره تو هفته دوبار میگیرش چه کار باید بکنم دوازده ساله ش
سلام
دوست عزیز ممکنه میکروب وارد معده یا رودشون شده باشه. حتما برای بررسی بیشتر به دکتر گوارش مراجعه کنید چون اسهال طولانی مدت میتونه منجر به بیماری های دیگه ای مثل هموروئید و غیره بشه
باید معاینه و در صورت نیاز آزمایشات لازم و دارو تجویز بشه