چرا دچار تنگی مقعد میشویم؟ این عارضه ممکن است مادرزادی یا اکتسابی باشد. تنگیهای اکتسابی میتواند ناشی از بافت اسکار ناشی از ضربه یا جراحی، عفونت یا رشد بافت اضافی و تومور در روده باشد. وقتی دچار مشکلاتی مثل تغییر در حرکات روده و شکل مدفوع، درد مقعد، یبوست طولانی، خونریزی مقعدی یا مشاهده خون در مدفوع و غیره میشوید، این احتمال وجود دارد که دچار تنگی مقعد شده باشید. بنابراین اگر در دفع مشکل دارید و گمان میکنید که به این عارضه دچار شدید، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی علت، علائم و روشهای درمان تنگ شدن مقعد بپردازیم:
تنگی مقعد
مقعد انتهایی ترین بخش دستگاه گوارش است که عمل دفع به وسیله آن انجام میشود. زمانی که لوله عبوری مدفوع یا کانال مقعد باریک شود، عملکرد آن با مشکل مواجه شده و عبور مدفوع سخت میشود. این عارضه در صورت عدم درمان، میتواند منجر به عوارض جدی شود.
مرتبط: مقعد چیست؟ عملکرد، ساختار و انواع بیماریهای مقعد و رکتوم
در حقیقت باریک شدن بیش از حد کانال رکتوم یا همان انتهای راست روده به معنی تنگی مقعد است. این بخش کمی بالاتر از عضلات اسفنکتر قرار گرفته و بر خلاف باور عموم ارتباطی با تنگ شدن دریچه انتهایی مقعد ندارد.
همچنین عارضه تنگی مقعدی، عضله اسفنکتر داخلی که غیر ارادی است را بیشتر از اسفنکتر خارجی که تحت اراده و کنترل فرد است درگیر میکند. با توجه به اینکه بارزترین نشانه این عارضه ایجاد مشکلات جدی در دفع مدفوع است، درمان نکردن آن میتواند مشکلات جدی به همراه داشته باشد.
نحوه تشخیص
شما میتوانید برای تشخیص این عارضه به دکتر عمومی مراجعه کنید و در صورتی که عارضه تنگی مقعدی تشخیص داده شود، دکتر عمومی شما را به پزشک متخصص یا پزشک جراح ارجاع میدهد. معمولا برای تشخیص اختلالات مقعدی در اولین مرحله انجام معاینات فیزیکی صورت میگیرد و در صورتی که پزشک به این عارضه مشکوک شود، از آزمایشاتی مثل:
- کولونوسکوپی
- سیگموئیدوسکوپی
- ام آر آی و غیره برای تایید بیماری شما کمک میگیرد.
در نهایت با توجه به علت ایجاد این عارضه، بهترین روش درمان به بیمار پیشنهاد خواهد شد.
راههای درمان تنگی مقعد
همانطور که در بالا اشاره کردیم درمان تنگی مقعدی با توجه به علت ایجاد این عارضه و شدت این عارضه (خفیف، متوسط و شدید) متفاوت است. روشهای درمان شامل گزینههای زیر است:
درمان خانگی تنگی مقعد
اگر شدت تنگی زیاد نباشد، در مراحل ابتدایی مصرف کافی فیبر و تغییر در رژیم غذایی برای کنترل و درمان یبوست توصیه میشود، اما گزینههای درمانی غیر جراحی برای درمان این عارضه محدود است.
اتساع مقعد
برای تنگی خفیف، این کار با قرار دادن انگشت یا گشادکننده در داخل مقعد، ۲ بار در روز به مدت ۲ ماه انجام میشود تا با ایجاد کشش به درمان کمک کند. برای تنگی شدیدتر، اتساع (دیلاتاسیون) ممکن است در بیمارستان انجام شود. به شما دارو (بیهوشی عمومی) داده میشود تا در طول عمل بخوابید.
روش جراحی
این روش برای تنگی متوسط تا شدید است. روشهای جراحی برای درمان تنگی مقعد شامل آنوپلاستی است که عبارت است از:
- جراحی بسته مقعد
- اسفنکتروتومی که شامل برش عضله اسفنکتر داخلی برای کاهش تنش و انقباض است
البته در مواردی که بیماریهایی مثل شقاق، فیستول و هموروئید عامل تنگ شدن مقعد شناخته شوند، باید از روش جراحی و لیزر برای درمان این عارضهها استفاده کرد.
علائم
ممکن است علائم تنگ شدن مقعد در ابتدا بسیار جزئی باشند، اما به مرور زمان تشدید شوند و شرایط سختی را برای فرد مبتلا ایجاد کنند. این علائم عبارتند از:
- یبوست مزمن
- احساس درد هنگام حرکات روده
- مدفوع باریک یا تکه ای (تغییر شکل مدفوع)
- مشاهده رنگ روشن خون در مدفوع
- احساس نفخ شکم
البته در نظر داشته باشید که بسیاری از بیماریهای مقعد و نشیمنگاه و همچنین بیماریهای التهابی روده میتوانند علائمی مشابه با نشانههای تنگ شدن مقعد ایجاد کنند و برای تشخیص قطعی نیاز به معاینه و انجام بررسی های لازم است.
مطلب مرتبط: اسپاسم یا گرفتگی مقعد
علت تنگ شدن مقعد و راست روده
به نقل از سایت www.tgh.org
در بیشتر موارد علت تنگی مقعد اکتسابی است و در پی اسکار حاصل از جراحیهای مقعد مثل عمل بواسیر یا هموروئید، جراحی فیستول و سایر جراحیهای لگن و همچنین ایجاد ضربه و آسیب در این ناحیه دانست.
سایر عوامل تاثیرگذار در تنگ شدن مقعد شامل موارد زیر است:
- ایدز و بیماریهای مقاربتی مثل HPV و زگیل تناسلی
- بیماریهای التهابی روده IBD
- عفونت مقعد
- بیماری شقاق یا فیشر مقعد
- عدم درمان به موقع هموروئید
- یبوست مزمن
- مصرف بیش از حد ملینها
- اسهال مزمن
- عفونت انگلی
عوامل ژنتیکی و ناهنجاریهای مادرزادی هم یکی دیگر از دلایل تنگ شدن مقعد شناخته میشود که نادر است و کمتر اتفاق میافتد.
علت تنگی مقعد در نوزادان
علت بروز این عارضه در نوزادان را می توان عوامل ژنتیکی و وراثتی دانست. تشخیص تنگی مقعدی در نوزادان کار مشکلی است و در صورت مشاهده خون در مدفوع، یبوست مزمن و هرگونه تغییر در اجابت مزاج به مدت طولانی می توانید به این عارضه مشکوک شوید.
معمولا تنگ شدن مقعد در نوزادان با کولیت روده ارتباط مستقیم دارد که به دلیل ضعیف شدن سیستم عصبی نوزاد دچار این عارضه میشود.
سلام ، عمل جراحی پرولاپس داخلی با استپلر و جراحی هموریید رو داشتم ، الان احساس تنگی نه در ناحیه مقعد ،بلکه در داخل رکتوم رو دارم ، دکتر معاینه فیزیکی رو انجام داده می گوید مشکلی ندارد . ولی بالاتر احساس تنگی رو دارم و مدفوع نازکی از زمان جراحی دارم حدود قطر یک سانت ، باید ملین بخورم تا خیلی شل بشه که کامل هم دفع نمیشه . بیوفیدبک و فیزیوتراپی کف لگن هم انجام دادم ، ولی دفع کامل نمیشه و باعث کولیت روده شده دفع ناقص . مشکلی با استفاده دیلاتور ندارم ، اگر کمکی می… Read more »
سلام
ممکنه تنگی در قسمت رکتوم ایجاد شده باشه که اگر پزشک تشخیص تنگی شدید بدن ممکنه بازم جراحی لازم باشه اما احتمال اینکه بعد از مدتی این مشکل برطرف بشه هم هست باید کمی صبور باشید
سلام دکتر خسته نباشین من از مادرزاده انسداد مقعد داشتم الان ۲۵ سالمه اون زمان عمل کردن ولی الان تنگی مقعد دارم یه انگشت تو نمیره من چجوری میتونم درمان شم لطفا راهنمایی کنین
سلام
توصیه میکنم به یک جراح حرفه ای مراجعه کنید چون بجز جراحی راهی برای درمان این عارضه نیست
سلام من دقیقا چند روزه داخل مقعدم سوزش دارم وفکرمیکنم تنگی مقعد گرفتم البته ۳سال پیش عمل فیستول انجام داده بودم ولی الان اون طرف که عمل کردم خوبه سمت مقابل سوز داره وتنگ شده .ممنون میشم راهنمایی کنید .
سلام
ممکنه دچار عوارض جراحی فیستول شده باشید و مقعد تنگ شده باشه
اگر تنگی شدید باشه ممکنه بازم نیاز به جراحی باشه اما برای تشخیص قطعی نیاز به مراجعه حضوری هست
تماس 02188870896
آقای دکتر با سلام وتشکر فراوان از پاسخ به سوالاتم امید وارم بزودی خدمت برسم ودست بوس شما شوم ولی راهم دور است
لطفا آخرین سوال بنده را هم جواب دهید آیا استفاده از وسیله
بوژی باعث فراخ شدن مقعد میشود ارادتمند شما
نمیدونم چه وسیله ای هست اما هر جسم خارجی وارد مقعد بشه میتونه منجر به گشادی بشه
با سلام وخسته نباشید بنده حدود دوماه پیش عمل لیزر مقعد اسفگتروتومی انجام دادم اگر بد تر نشده بهترم نیستم به جراح
مراجع کردم فرمودند باید طرف دیگر را هم بکنم از دو متخصص
انورکتال حضورا مشورت خواستم جراح بنده اصلا مخالف لیزر
بود وگفت باید عمل فلاپ بشوم ولی دومی موافق بود حالا من
ماندم لطفا شما نظر نهایی رابدهید با تشکر
سلام
دوست عزیز باید معاینه انجام بشه تا نظر قطعی بدم اما لیزر در درمان بیماری های مقعدی معمولا نتیجه رضایتبخشی داره
به هر حال بعد از معاینه میتونم دقبق تر راهنماییتون کنم
تماس 02188870896
سلام وقت بخیر من چند روزه میشه تنگی مقعد دارم هر چه غذامیخورم نمیتونم دفه کنم صورتم چوش بالا زده رنگ سیاه میشه خیلی اذیت تم میشه رای بمن نشان دهید لطفاً
سلام
اگر تنگی مقعد شدید دارید فقط با جراحی برطرف میشه اما ممکنه نمگی مقعدتون بخاطر تورم هموروئید هم باشه
فیبر و مایعات زیاد مصرف کنید و تحرک داشته باشید
میتونید طبق نظر پزشک ملین هم استفاده کنید اگه رفع نشد حضوری مراجعه کنید 02188870896
باسلام من تنگی مقعد مادر زادی داشتم بیست روز پیش عمل ایزوپلاستیی انجام دادم دوهفته اول خوب بودم ولی حالا
احساس میکنم از قبل بد تر شده ایاممکنه باکتر جراح صحبت کردم ملین ها را هر ۱۲سلعت کردوکفت ممکن است هنوز متورم
باشد سنم ۷۴سال است خواستم نظر جناب عالی راهم بدانم
ممکنه بخاطر تورم باش سعی کیند دستورالعملهای پزشک رو رعایت کنید و تحت نظر باشید تا اگر مشکلی بود برطرف بشه
سلام وقتتون بخیر
من ۴ماه پیش عمل هموروئید انجام دادم الان بعد از ۴ماه هنوز درد مقعدی،و خونریزی دارم بعضی مواقع
و مقعدم خیلی تنگ شده این کاملا برام مشخص هم درد زیاد دارم هم شکل دفع تغییر کرده حتی احساس میکنم هرروز بدتر میشه
سلام
دوست عزیز باید با دکتر معالجتون درمیون بذارید چون احتمالا بیماری عود کرده یا درمان نشده
من روش لیزر بواسیر و پیشنهاد میدم که قطعی هست و احتمال عود بیماری در اون پایینه
سلام دکتر من مقعدم تنگ شده والان 15روزه که خوب نمیشم مقعد زخم شده خون میاد ودرد میگیره
سلام
ممکنه علتش مشکلی مثل هموروئید یا شقاق باشه که بعد از معاینه علت دقیقش مشخص میشه
سلام… من دچار مشکل تنگی مقعد و یبوست هستم حدودا 3 ماه است… هنگام دفع بسیار اذیت بیشتر شبها اذیت میشم روزها بهتر هستم
برای مراجعه به پزشک مشکل دارم واقعا روم نمیشه خجالت میکشم.. خدا خیرتون بده اگه دارو یا رژیم غذایی پیشنهاد کنید همیشه دعاتون میکنم
سلام
تنگی مقعد رو پزشکک تشخیص دادن؟ دوست عزیز بدون مراجعه به پزشک نمیشه درمان قطعی تجویز کرد ممکنه نیاز به جراحی داشته باشید
سعی کنید از فیبر و مایعات کافی استفاده کنید و تحرک داشته باشید
همچنین حمام سیتز بگیرید بطور مرتب. اگر بهتر نشدین جراحی یا لیزر نیاز هست
هیچ درمانی جز جراحی نداره منم اسیر و گرفتار این موضوع هستم