بیماری فیستول دردناک و آزاردهنده است و اغلب با عفونت، ترشح و خونریزی ظهور میکند، زیرا مجرای ایجاد شده عفونتهای روده را به سطح پوست منتقل میکند. روشهای خانگی و دارویی مثل مصرف آنتی بیوتیک، پاسخگوی درمان قطعی این عارضه نبوده و تنها در بهبود موقت علائم آن تاثیرگذار است.
روشهای تهاجمی شامل جراحی و درمان فیستول با لیزر است که میتواند با رفع عفونت و ترمیم مجرای ایجاد شده در زیر پوست، به درمان این بیماری کمک نماید. عوامل زیادی با نتایج جراحی فیستول مرتبط هستند که از جمله آنها شامل تجربه دکتر جراح، پیچیدگی بیماری، درگیری عضلات اسفنکتر مقعد، روشی که جراحی انجام میشود و بسیاری از عوامل دیگر مرتبط با بیمار میباشد. در ادامه به بررسی روشهای عمل فیستول میپردازیم:
فیستول چیست؟ این بیماری به معنی ایجاد مجرایی غیر طبیعی میان دو بافت از بدن است که موجب اتصال بین آنها میشود. در واقع این بیماری بخشی از بافت روده را به پوست اطراف مقعد متصل مینماید.
1- عمل لیزر فیستول
عمل سرپایی فیستول با لیزر در حال حاضر بهترین جایگزین جراحیهای سخت این عارضه است. قطعا بیهوشی و عملهای پر ریسک که دوران نقاهت طولانی دارند برای بیماران خوشایند نیست و به همین دلیل بسیاری از مبتلایان روش لیزر را انتخاب میکنند.
درمان فیستول با لیزر در کمتر از نیم ساعت انجام میشود و دوران نقاهت آن بسیار کوتاه است و نیازی به نگرانی درباره عوارض بعد از عمل نیست.
2- فیستولوتومی
فیستولوتومی روش پرکاربرد عمل فیستول است که در بسیاری از موارد از آن استفاده میشود. در این روش جراحی برش باز در تمام مجرای بیماری زده میشود تا این عارضه از داخل به بیرون شروع به ترمیم نماید. از آنجایی که در این روش پوست و عضله تونل به طور کامل باز شده است، 1 الی 2 ماه زمان برای ترمیم نیاز است. این زخم پس از مدتی تبدیل به یک شیار شده و بیماری درمان میشود.
فیستولوتومی رایجترین روش جراحی فیستول است، اما فقط برای افرادی که مجرای فیستول آنها عضله اسفنکتر زیادی را درگیر نمیکند، توصیه میشود.
مقاله مرتبط: بهترین جراح فیستول
فیلم جراحی فیستول
در ادامه فیلم عمل جراحی فیستول ساده که در پایین عضلات اسفنکتر ایجاد شده، به روش فیستولوتومی را مشاهده میکنید. طی این جراحی ابتدا مسیر ایجاد شده شناسایی میشود و سپس با ایجاد برش و تخلیه عفونت مجرای ایجاد شده، فیستول کاملا حذف میشود.
3- عمل فیستول با فلپ آدوانسمنت
برای برخی از فیستولها، پوشش روده تحتانی (داخل مقعد) را میتوان به عنوان فلپ بالا برد و برای پوشاندن دهانه فیستول استفاده کرد. این روش اغلب برای بیماریهای پیچیدهتر یا افراد در معرض خطر بیاختیاری مقعدی کاربرد دارد، زیرا خطر آسیب به عضلات اسفنکتر کمتر است. میزان موفقیت عمل فیستول با روش فلپ 50% گزارش شده است اما شرایطی مانند ابتلا به کرون، استعمال سیگار و… میتواند احتمال عود مجدد بیماری را افزایش دهد.
4- جراحی فیستول مقعدی با روش ستن
در روش ستون مجرای ایجاد شده حاصل از این بیماری را با کمک نخ بخیه یا لوله تخلیه برای 6 الی 12 هفته پر میکنند. این روش باعث میشود که بخشی از عفونت به راحتی تخلیه و علائم کنترل شود. ستون اغلب برای نوع پیچیده بیماری که قسمتی از عضله اسفنکتر را درگیر نموده، کاربرد دارد. زیرا عمل فیستولهای پیچیده با ریسک بروز عوارضی مانند بی اختیاری مدفوع و گاز همراه است.
برخی از فیستولها برای بهبودی نیاز به چندین عمل جراحی دارند و این معمولا شامل ترکیبی از عملهای ستون و سایر گزینههای ثانویه مانند فیستولوتومی، LIFT، فلپ پیشرفته یا VAAFT است.
5- عمل پلاگین بیولوژیکی
پلاگین نوار نازکی از مواد ساخته شده از کلاژن است که به داخل فیستول کشیده میشود تا فضا را مسدود کند. پلاگین مخروطی شکل است که به سوراخ داخلی عارضه بخیه میشود، تا بافت جدید در اطراف آن رشد نماید. میزان موفقیت این عمل در فیستولهایی که زیاد پیچیده نیستند حدود 80% گزارش شده است. انجام این جراحی نیاز به 24 ساعت بستری در بیمارستان دارد. از عوارض پلاگین میتوانیم به تشکیل آبسه، درد و جابه جایی فیستول اشاره نمود.
عمل جراحی فیستول با روشهای بالا میتواند عوارض و مشکلات زیادی را به دنبال داشته باشد. همچنین دوران نقاهت طولانی و مشکلات بعد از عمل برای بیماران خوشایند نیست.
اگر به دنبال روشی آسانتر برای درمان این بیماری هستید، عمل لیزر فیستول را به شما توصیه میکنیم. همچنین یکی از اصلیترین نگرانیهای بیماران هزینه عمل فیستول است که در صفحه مربوطه به طور کامل به آن پرداخته ایم.
6- عمل فیستول به روش LIFT
LIFT مخفف «بسته شدن مجرای فیستول بین اسفنکتریک» است. این به معنای بستن بخشی از فیستول با بخیه است که از بین دو عضله اسفنکتر شما عبور میکند. سپس جراح شما ممکن است کل مجرای فیستول را از این فضا خارج کند یا بافت عفونی داخل آن را بتراشد. این روش معمولا از روش تخلیه ستون پیروی میکند. شاید این روش مثل اسفنکتروتومی تهاجمی و موثر نباشد اما خطر آسیب رساندن به عضلات اسفنکتر شما را ندارد.
7- درمان فیستول به روش VAAFT
این روش شامل عبور یک دوربین بسیار کوچک در امتداد مسیر فیستول است و اجازه میدهد تا مسیر بیماری (از جمله شاخههای جانبی) دیده شود و تمام مواد عفونی شسته شود. سپس از کوتر (درمان حرارتی) برای تمیز کردن و بستن فیستول استفاده میشود. در صورت لزوم میتوان این روش را در آینده تکرار کرد و خطر آسیب به عضله اسفنکتر کم است. برای آشنایی بیشتر با روش VAAFT فیستول به صفحه مربوطه مراجعه کنید.
عوارض جراحی فیستول
عوارض احتمالی هر عمل شامل مواردی مانند عفونت، خونریزی یا واکنش غیرمنتظره به ماده بیهوشی است. از عوارض خاص عمل فیستول مقعدی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احتمالا برای یک هفته یا بیشتر بعد از جراحی فیستول مقعدی احساس ناراحتی خواهید کرد. در صورت نیاز به تسکین درد میتوانید از مسکنهای بدون نسخه مانند پاراستامول یا ایبوپروفن استفاده کنید.
- یبوست میتواند پس از جراحی شایع باشد. جراح شما ممکن است به شما توصیه کند که یک ملین برای نرم کردن مدفوع و کمک به کاهش هرگونه ناراحتی مصرف کنید.
- ممکن است بی اختیاری روده و احساس نیاز ناگهانی به دفع مدفوع داشته باشید که نمیتوانید آنها را کنترل کنید. خطر این اتفاق در هر روش متفاوت است.
- زخم شما باید ظرف حدود شش هفته خوب شود اما این میتواند بیشتر از حد معمول طول بکشد.
- احتمال عود فیستول با توجه به نوع بیماری و روش درمان متفاوت است.
- باریک شدن مجرا یا تنگی مقعد یکی دیگر از عوارض احتمالی این عارضه است. این ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که فیستول شروع به التیام میکند و میتواند باعث مشکل شود.
مراقبتهای بعد عمل جراحی فیستول
رعایت نکات و مراقبتهای بعد از عمل فیستول قدم مهمی در تکمیل روند درمان این بیماری است که باید به آن توجه شود. جراح در مورد رانندگی، بازگشت به محل کار، داشتن رابطه جنسی و بازگشت به فعالیت ها و روال معمول به شما توصیههایی میکند. اما بعد از عمل فیستول چه باید کرد؟
- مصرف آنتی یبوتیک طبق دستور پزشک برای جلوگیری از عفونت
- استفاده از داروهای مسکن در صورت بروز درد
- مصرف مایعات و فیبر کافی به منظور جلوگییر از یبوست و ایجاد فشار در ناحیه مقعد
- پرهیز از نشستن زیاد و همچنین استفاده از توالت فرنگی تا زمان خوب شدن کامل محل جراحی
- تعویض به موقع پانسمان و رعایت بهداشت محل جراحی طبق دستور پزشک
منبع خارجی مقاله: gutscharity.org.uk/advice-and-information/conditions/anal-fistulas
سلام وقت بخیر چقدر بعد از عمل فیستول میتونیم رابطه جنسی داشته باشیم؟
سلام
بستگی به محل و نوع فیستول داره اما معمولا تا دو هفته بعد از لیزر فیستول بهتره رابطه نداشته باشید
دکتر من میخوام عمل کنم اما شنیدم دوران نقاهتش خیلی سخته درسته
نقاهت بعد از عمل بله اما روش لیزر فیستول نقاهت کوتاه و راحت تری داره
سلام دکتر پدر من فیستول دارن یکبار هم عمل کردن اما خوب نشده چیکار باید بکنیم؟
سلام
من روش لیزر فیستول رو پیشنهاد میدم اما قبلش باید معاینه انجام بشه
سلام برای خونریزی بعد عمل فیستول چیکار کنیم من بهد 3روز همچنان وقتی میرم دستشویی خونریزی دارم
سلام
تا یک هفته خونریزی کم و خفیف منطقی هست اما اگر میزان خونریزی زیاد هست باید حضوری مراجعه کنید به پزشک معالجتون
دکتر به من گفتن فیستولم سخته و شاید با یکبار جراحی درمان نشه میخوام نظر شما هم بدونم
باید بررسی بشه اما پیچیدگی فیستول ارتبطی با اینکه چندبار عمل بشه نداره
حضوری مراجعه کنید 02188870896
سلام دکتر من 16 روز پیش عمل کردم هنوز وقتی زخممو تمیز میکنم یکم ترشحات زرد میاد این طبیعیه؟
سلام
معمولا تا ددو هفته بعد عمل طبیعیه اما اگر ترشحات زیاد هست حتما به دکتر معالجتون مراجعه کنید
سلام بعد از جراحی گاهی عفونت میاد از مقعدم این دلیلش چیه
سلام
اگر مدت زیادی از جراحی میگذره باید با پزشکتون مطرح کنید احتمالا دچار عفونت یا عود مجدد شدین
سلام من رفتم دکتر چرک آبسه رو برام تخلیه کردن اما بازم عود کرده یعنی فیستول هست؟
سلام
ممکنه آبسه به فیستول مقعدی تبدیل بشه اما نیاز به معاینه حضوری هست
باید حضوری مراجعه کنید 02188870896
سلام من پارسال عمل کردم الان یکم درد دارم تو مقعدم که همیشه هم نیست علتش چیه؟
سلام
باید معاینه انجام بشه ممکنه از عوارض عمل فیستول یا حتی عارضه دیگه ای باشه که بدون معاینه نمیشه تشخیص داد
سلام میشه بگید ترشح تا چندوقت بعد از عمل فیستول طبیعی هست؟
سلام
حدود دو تا سه هفته معمولا نزمال هست اما در صورتیکه برطرف نشد حتما با پزشکتون تماس بگیرید
02188870896