کیست مویی به انگلیسی (pilonidal sinus) نام دارد و همان سینوسی است که معمولا با تجمع مو و مواد زائد در زیر پوست بین کفلها و کمی بالاتر از خط باسن ایجاد میشود و به ندرت در نواحی دیگر بدن رخ میدهد. سینوس پیلونیدال یا موی برگشتی بصورت عمودی بین خط باسن و روی استخوان دنبالچه ایجاد میشود و مستعد عفونت است. این عارضه بیشتر در جوانان بین 14 تا 25 ساله مشاهده میشود و ممکن است در ابتدا به شکل یک فرورفتگی کوچک ظاهر شود که چندان محسوس نیست. معمولا تنها راه درمان کیست مویی دنبالچه، خارج کردن و تخلیه چرک به روش جراحی و لیزر میباشد.
مشاهده مطلب درمان کیست مویی با لیزر – عمل سرپایی کیست مویی
نکات کلیدی:
- این اختلال معمولا زمانی رخ میدهد که موهای ناحیه باسن به داخل پوست رشد میکنند.
- اگر عفونت ایجاد شود، علائم شامل درد، قرمزی، تورم و گاهی اوقات چرک است.
- تشخیص قطعی فقط بر اساس معاینه توسط دکتر جراح است.
- درمان شامل اقداماتی برای تخلیه چرک، برداشتن سینوسها و ترمیم کیست مویی است.
درمان دارویی و گیاهی سینوس روشهای قابل اطمینانی برای درمان دائمی و قطعی کیست مویی نیستند و در موارد اندکی، فقط به کاهش التهاب بیماری آن هم بصورت موقت کمک میکنند. در ادامه به بررسی کامل این بیماری، علائمی که ایجاد میکند، عواملی که ریسک ابتلا به آن را افزایش میدهد و انواع روشهای درمان کیست مویی خواهیم پرداخت.
سینوس پیلونیدال یا کیست مویی چیست؟
سینوس یک کانال باریک غیرعادی در زیر پوست نزدیک دنبالچه است و مسیر آن معمولا از مرکز عفونت در بافتهای عمیقتر به سطح پوست میباشد, به این معنی که چرک هر از گاهی از سوراخهای سطح پوست تخلیه میشود. اما در صورتی که سوراخهای سطح پوست بسته شوند، ترشحات داخل حفره پیلونیدال تجمع پیدا میکنند و منجر به ایجاد آبسه عفونی میشوند.
کیست مویی کمر یا باسن معمولا شایعترین نوع این عارضه است که به مرور زمان دردناک میشود و کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار میدهد.
علت کیست مویی کمر در زنان و مردان
علت واقعی سینوس پیلونیدال هنوز مشخص نیست و فرضیههای مختلفی در مورد آن وجود دارد. برخی معتقدند که مسدود شدن فولیکولهای مو در خط میانی کمر، باعث ایجاد چرخهای از التهاب، عفونت و تشکیل سینوس مویی میشود.
همچنین فرضیهای میگوید این یک ناهنجاری جزئی مادرزادی بین کفلها است و به همین خاطر بین افراد خانواده رخ میدهد. این بیماری در افراد پرمو و کسانی که به سبب شغلشان، ساعات زیادی از روز را در حالت نشسته هستند، بیشتر دیده میشود.
فرضیه دیگر میگوید در اثر فشار یا اصطکاک پوست بین باسن، گودی یا فرورفتگی پيدا میكند و این خود مسئول فشرده شدن و رشد مو به درون و ایجاد کیسه یا غده چرکی میشود.
بر اساس مطالعات، به نظر میرسد شایعترین علت سینوس مویی در زنان و مردان، فرو رفتن مو به داخل پوست است.
دلیل هرچه که باشد زمانی که مو در پوست گیر کند، باعث خارش و التهاب میشود. پوست ملتهب هم عفونت میكند و پس از مدتی عفونت دائمی و مکرر عود میکند. سپس عفونت منجر به سینوسی میشود که دارای قطعاتی از مو است. به تاخیر انداختن درمان کیست مویی کمر فقط باعث پیشرفت عفونت و مزمن شدن بیماری خواهد شد.
چه کسانی دچار موی برگشتی میشوند؟
در انگلستان از هر صد هزار نفر حدود 26 نفر دچار موی برگشتی دنبالچه میشوند و در کودکان و افراد بالای 40 سال نادر و برای مردان چهار برابر زنان رخ میدهد (چون بیش از زنان مو دارند) یک سری عوامل نیز در ایجاد این مشکل دخیل هستند مانند:
- نشستن بیش از حد در طی روز
- چاقی یا وزن زیاد
- خارش یا آسیب دیدگی دائمی محل
- کفل پر از مو
- سابقه خانوادگی
- مشکلات هورمونی
این مشکل در قدیم به “صندلی جیپ” معروف بود، چون بین رانندگان جیپهای ارتش متداول بود. احتمالا به خاطر ساعتها رانندگی و بالا و پایین جستن که منجر به خارش، جراحت جزئی و فشار به کفلها بوده است.
علائم کیست مویی مقعد برای شناسایی بیماری
سینوس پیلونیدال در وحله اول علائم محسوسی ایجاد نمیکند و شخص از وجود آن بی اطلاع است. بعضیها در ابتدا و هنگام شستشو، احساس تودهای بی درد در محل میکنند. در واقع علائم کیست مویی مقعد زمانی ظاهر میشود که سینوس عفونی شده و تبدیل به آبسه متورم و ملتهب شود.
علائم سینوس پیلونیدال حاد
در صورتیکه عفونت کیست مویی مقعد کم باشد، میتواند علائم زیر را داشته باشد:
- احساس درد و قرمزی
- چرک و ترشح
- درد هنگام نشستن
- تب و لرز
علائم سینوس پیلونیدال مزمن
از هر ده نفر حدود چهار نفر دچار سینوس پیلونیدال تکراری میشوند و درد ناشی از آن كمتر از مورد حاد است چون معمولا مقداری از عفونت کیست مویی خارج و فشار كمتر میشود. هرچند عفونت كاملا رفع نمیشود ولی درد كاهش میيابد و آنچنان شديد نخواهد بود. بنابراين علائم درد و تخليه چرک برای مدت طولانی ادامه خواهد داشت و به طور مکرر عود میكند تا سينوس طی جراحی درمان شود.
معاینه و تشخیص سینوس مویی دنبالچه
مشاهده علائمی که در بالا گفته شد، نشان دهنده این است که زمان مراجعه به پزشک فرا رسیده و باید تشخیص قطعی را به عهده دکتر کیست مویی بگذارید. با توجه به علائم و نشانههای ظاهری سینوس مویی، تشخیص آن با یک معاینه فیزیکی ساده امکان پذیر است، اما ممکن است نیاز به انجام سی تی اسکن هم باشد. گاهی آزمایش خون هم برای بررسی گلبولهای سفید که در صورت وجود عفونت افزایش مییابد، تجویز میشود. همچنین پزشک قبل از معاینه، درمورد علائم و سوابق پزشکی سوالات زیر را از شما میپرسد:
- علائم دقیقی که اخیرا تجربه کردهاید
- آیا تب هم دارید؟
- چه زمانی متوجه این علائم شدید؟
- آیا کسی در خانواده شما به این عارضه دچار شده؟
- آیا قبلا بیماری دیگری داشتهاید؟
- چه داروهایی استفاده میکنید؟
روشهای درمان کیست مویی
اگر علائمی وجود ندارد: درصورتیکه علائم ظاهری موجود نباشد توصیه میشود سریعا موها را تراشیده و محل عاری از مو و تمیز نگهداری شود و با مصرف داروها و استفاده از روشهای خانگی باید بیماری را کنترل و درمان کرد.
اگر علائم حاد باشد: درمان با دارو و به روش خانگی به هیچ عنوان قطعی نیست و در اکثر مواقع برای کاهش عفونت و التهاب مورد استفاده قرار میگیرد. در صورت عفونت باید داروهای آنتی بیوتیک مصرف شود و برای رفع درد مسکن هایی مانند پاراسیتامول و یا آیبوپروفن تجویز میشوند. عمل کیست مویی و جراحی با لیزر در این مرحله احتمالی است.
در اکثر موارد عمل جراحی به عنوان درمان قطعی این عارضه شناخته می شود که شامل جراحی باز و بسته و در نوع کم تهاجمی و آسان تر جراحی با لیزر است. پزشک بیمار را از مزایا و معایب هر یک از این روش ها مطلع می کند و ما هم در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:
همچنین بیماران معمولا نگران هزینه لیزر کیست مویی و جراحی هستند که در صفحه مربوطه به آن پرداخته ایم.
- عمل جراحی باز: در درمان کیست مویی با روش جراحی باز، بخشی از پوست پیرامون این عارضه با چاقو برش میخورد و عفونت خارج می شود. در این روش زخم بسته نمیشود تا بطور طبیعی التیام یابد که معمولا چندین هفته طول میکشد و باید کاملا طبق دستور پزشک از آن مراقبت شود. مزیت این روش در این است که به دلیل حذف کل بافت ملتهب و درگیر بیماری، احتمال عود مجدد بسیار کم است.
- جراحی بسته: بدین معنا است که فقط بخش سینوس یا کیست برداشته میشود. در این روش برش سینوس تقریبا بیضی شکل است و سپس دو طرف برش به هم رسانده و بخیه می خورد. مزیت این روش در صورت موفقیت این است که زخم سریع تر التیام مییابد ولی احتمال برگشت سینوس و یا عفونت محل در مقایسه با روش اول بیشتر است. البته درصورتیکه بخیه از بین کفل ها به بیرون زده شود خطرهای احتمالی کمتر خواهند بود.
- تکنیک جراحی پلاستیک: در بعضی موارد که سینوس تکراری و گسترده است برای برداشتن سینوس و پوست پیرامون جراحی پلاستیک توصیه میشود.
- عمل سرپایی لیزر کیست مویی: بهترین درمان کیست مویی بدون جراحی و با لیزر است که با کمترین درد و خونریزی، شما را از شر کیست پیلونیدال خلاص میکند. در این روش جراح از پالسهای انرژی لیزر برای تمیز کردن ناحیه عفونی و برداشتن حفره سینوس استفاده میکند. از آنجا که در این روش برش عمیقی وجود ندارد، خطر عفونت و عوارض بعد از عمل تقریبا صفر است. همچنین لیزر به عنوان روشی قطعی و بدون بازگشت شناخته شده و نیازی به بیهوشی یا بستری شدن در بیمارستان را نخواهد داشت.
عوارض کیست مویی در صورت درمان نشدن
در صورتیکه این عارضه به موقع درمان نشود، علاوه بر اینکه بیمار درد و ناراحتی زیادی را متحمل میشود، احتمال بروز چنین عوارضی هم وجود دارد:
- ترکیدن کیست مویی
- گسترش عفونت
- نوعی از سرطان (به ندرت)
دوره پس از لیزر و عمل کیست مویی
مراقبت بعد از عمل باید طبق دستور پزشک و بسته به نوع جراحی انجام شود تا از عود مجدد بیماری و یا بروز عفونت جلوگیری شود. زخم باید کاملا تمیز و عاری از مو نگهداری شود. طبق توصیه ی جراحان معمولا باید زخم را حتی پس از التیام عاری از مو نگه داشت و هر چند هفته یک بار موها را به روش های گوناگون از بین برد که در این صورت احتمال برگشت بیماری کاهش می یابد.
همچنین رعایت بهداشت فردی، استفاده از توالت فرنگی تا چند روز بعد از جراحی و نشستن صحیح از موارد دیگری است که باید رعایت شود. اگر شما هم برای انتخاب روش جراحی و لیزر کیست مویی سر دو راهی قرار گرفتید، بهتر اسن با مشورت پزشک یک روش را انتخاب کنید.
سلام آقای دکتر من کیست مویی مقعدی داشتم اولش فکر میکردم باباسیل هست ولی داشتم میرفتم پیش پزشک یدفعه دیدم دردم کلا خوب شده و چرک خون از باسن خارج شده و دردی ندارم از اونجا ک کارگرم و پول ندارم ایا احتمال خوب شدن وجود دارد
سلام دوست عزیز
بله ممکن است به صورت موقتی خوب شود اما با فشار و نشستن زیاد یا برگشت یک موی دیگر به زیر پوست ممکن است مجدد کیست مویی عود و عفونت کند.
باسلام خدمت شما ببخشید من حدود ۱۰سال هست که با این بیماری دست پنجه نرم میکنم وفقط میخوام بدونم با بیمه میشه درمانش کرد بخدا خیلی درد میکشم وضع مالیم الان خوب نیست خواهش میکنم راهنمایم کنید
سلام
دوست عزیز جراحی کیست مویی در بیمارستانهای دولتی با بیمه انجام میشه و نیاز نیست هزینه زیادی پرداخت کنید اما دوره نقاهت جراحی طولانی هست و برای اینکه عارضه عود نکنه باید به یک پزشک خوب مراجعه کنید
من راستش هم خجالت میکشم،،،،، هم با این خجالت چطوری به دکتر مراجعه کنم؟؟؟
شرمنده ها دست خودم نیست
دوست عزیز خجالت نمیتونه مشکل شمارو درمان کنه
لطفا درمان رو به تعویق نندازید
سلام از چندماه پیش بالای باسنم یکم ورم کرد جدی نگرفتمش الان بیشتر شده و درد هم میکنه با دارو درمان میشه؟
سلام
احتمال میدم کیست مویی باشه که بدون تخلیه با جراحی یا لیزر درمان نمیشه
اما برای تشخیص قطعی لازمه حضوری مراجعه کنید 02188870896
سلام خوبین من چندسلب پیش عمل باز کردم کیست مویی ..همه چی خوب بود وعالی ..یکسال بعد اینها یکم ترشح بود ک خود ب خود از بین رفت…دگ نه درد داشتم نه ترشح ….گاهی موهای کمرم با تیغ میزدم …ک مو برنگرده!اما دیروز دیدم چندتار مو سیاه کنارهم رفته تو پوستم دگ جرات نکردم موها خرج کنم .یعنی جای عملم دقیق مو رفته توش ..چندین تار مو …اما درد خونربزی ندارم اما جرات نکردم موها خارج کنم ترسیدم سوراخ باز تر شه یا چیزی خارجح شه ازش چ کنم بنظرتون؟
سلام
بهتره زودتر به پزشکتون مراجعه کنید تا علاوه بر خارج کردن موها ناحیه رو از نظر عفونت هم بررسی کنن و خودتون اقدامی نکنید
سلام من دقیقا روی دنبالچه کیست مویی دارم نمیشه بدون عمل درمانش کرد؟
سلام
خیر متاسفانه تا زمانیکه کامل تخلیه نشه عود میکنه
باسلام مدتی است کیست مویی دارم چند وقتی است ترشح دارد یک ماهی میشود بجای ترشح خون می ایدلطفا راهنماییم کنید
سلام
دوست عزیز میدونید که درمان کیست مویی خصوصا بعد از عفونت و ترشحات بدون جراحی امکانپذیر نیست و بایدبرای جراحی یا لیزر کیست مویی اقدام کنید
تماس 02188870896
سلام وقت بخیر من بالای باسنم درد میکرد و یکمی قرنز بود دکتر گفت کیست مویی هست اما من نمیتونم عمل کنم میشه بگید چه راهی برای درمانش هست
سلام
دوست عزیز بجز جراحی و لیزر هیچ راهی برای درمان قطعی کیست مویی وجود نداره چون عفونت و مواد زائد زیر پوست باید کاملا تخلیه بشه
تماس 02188870896
سلام ممکنه بعد 5 سال بازم کیست مویی عود کنه؟
سلام
بله اگر بطور امل و صحیح درمان نشده باشه
تماس 02188870896
سلام همسرم کیست مویی عمل کرده الان 2هفته ولی هنوزدرد داره وهمچنان ترشح میادوهرروزشسته میشه
سلام
دوران نقاهت در روش جراحی کیست مویی طولانی هست اما حتما طبق دستورات پزشک پیش برید و تحت نظر باشید که دوباره عفونت یا عود نکنه