علائم بیماری سلیاک چیست و چگونه تشخیص داده می‌شود؟

بیماری سلیاک در حقیقت نوعی حساسیت به پروتئین موجود در گندم و جو، برخی از حبوبات مثل عدس، لوبیا، ذرت، سویا و… می‌باشد. این پروتئین که با نام گلوتن شناخته می‌شود، بعد از وارد شدن به بدن بعضی از افراد باعث فعال شدن سیستم ایمنی بدن آنها و در نهایت ایجاد آسیب در دیواره روده می‌شود.

زمانی که دیواره روده کوچک آسیب می‌بیند، جذب برخی از مواد مثل کربوهیدرات‌ها، پروتئین، ویتامین و مواد معدنی مختل شده و در طول زمان باعث ایجاد مشکلات زیادی برای فرد مبتلا خواهد شد. سلیاک در هر سنی می‌تواند بروز پیدا کند و هیچ روشی برای درمان قطعی این عارضه وجود ندارد.

افراد مبتلا بعد از تشخیص قطعی این بیماری خود ایمنی، باید تا حد امکان از مصرف مواد غذایی حاوی گلوتن خودداری کنند تا علائم آنها بهبود یابد.

چه کسانی در معرض این بیماری هستند؟

یکی از اصلی ترین دلایل بیماری سلیاک وراثت است و کسانی که سابقه خانوادگی داشته اند، بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند. 

همچنین وجود باکتری معده و روده و عفونت های گوارشی می‌تواند باعث پیشرفت این بیماری شود.

علائم سلیاک چیست؟

همانطور که گفته شد بیماری سلیاک در هر سنی می‌تواند بروز پیدا کند و نشانه های آن در کودکان و بزرگسالان متفاوت است. بیشترین علائمی که از این بیماری گزارش شده مشکلات گوارشی مثل نفخ شکم، تهوع، کاهش وزن، بی حالی، یبوست و اسهال است. 

نشانه‌های سلیاک همیشه گوارشی نیستند و در بعضی افراد به شکل خارش پوست، ضعف، کم خونی و فقر آهن، کاهش تراکم استخوانها و پوکی استخوان، درد مفاصل، سردرد و ایجاد زخم در دهان ظاهر می‌شوند.

از علائم شایع این بیماری در کودکان هم می‌توان به کمبود اشتها، استفراغ، اسهال مزمن، اختلال در رشد یا مشکلاتی در یادگیری، بیش فعالی و حتی تشنج و صرع اشاره کرد.

مراجعه به پزشک و تشخیص بیماری

اگر بیش از دو هفته است که دچار مشکل گوارشی مثل اسهال یا یبوست شده اید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا بطور دقیق مشکلتان بررسی شود. اگر پزشک بعد از معاینه شما به سلیاک مشکوک شود، برای تشخیص دقیق تر از این روش ها کمک می‌گیرد:

نمونه برداری از روده: در این روش پزشک متخصص از روده کوچک نمونه برداری می‌کند تا شدت آسیب به آن مشخص شود.

تست خون: انجام تست خون برای اندازه گیری آنتی بادی های ضد اندومایزیا و ضد گلیادین انجام می‌شود و دارای انواع مختلف است. معمولا بعد از مثبت شدن آزمایش خون، پزشک نمونه برداری از روده را برای تشخیص قطعی بیماری انجام می‌دهد.

اقدامات لازم برای درمان سلیاک

افرادی که به سلیاک مبتلا هستند، در تمام طول عمر این بیماری را همراه خود خواهند داشت. تنها راه اساسی که برای درمان این عارضه وجود دارد، رعایت رژیم غذایی فاقد گلوتن است.

این افراد باید از مصرف غذاها و داروهای حاوی گلوتن برای همیشه پرهیز کنند. همچنین داشتن آگاهی و اطلاعات کافی بیمار در مورد مواد غذایی حاوی پروتئین گلوتن برای پیشگیری از بروز این حساسیت امری ضروری است.

حتی اگر بیماری سلیاک با علائمی همراه نباشد، ایجاد آسیب در سلول‌های روده اتفاق خواهد افتاد. بنابراین برای پیشگیری از عوارض گاهاً خطرناک این بیماری، باید حتما رژیم غذایی رعایت شود.