آبسه و فیستول مقعدی هر دو از بیماری‌های عفونی ناحیه مقعد به شمار می‌روند که با یکدیگر متفاوتند، اما گاهی اشتباه گرفته می‌شوند. برای شناخت بیشتر این بیماری‌ها و فرق فیستول و آبسه مقعدی با ما همراه باشید.
آبسه مقعدی در نزدیکی مقعد یا مجرای پشتی ایجاد می‌شود و باعث احساس درد در رکتوم یا مقعد همراه با تب، لرز و به طور کلی احساس ناراحتی در این ناحیه می‌شود. همچنین ممکن است تورم دردناک آشکاری در کنار مقعد جود داشته باشد. می‌توان گفت در 90 درصد موارد، فیستول مقعدی نتیجه یک آبسه قبلی است. فیستول در نتیجه عفونت درمان نشده ایجاد می‌شود و مجرایی را در زیر پوست ایجاد می‌کند که یک سمت آن به پوست اطراف مقعد و باسن متصل است. علائم شامل ترشح مداوم از دهانه یا سینوس نزدیک مقعد است.
مرتبط: علائم فیستول مقعدی
فرق آبسه و فیستول چیست؟
آشنایی با این عارضه‌ها کمک می‌کند تا تفاوت‌های آبسه و فیستول را بهتر متوجه شوید:
- فیستول مقعدی به ایجاد مجرای غیر طبیعی مابین پوست اطراف مقعد و کانال مقعد اطلاق می‌شود. این بیماری دردناک و عفونی، بسیار آزار دهنده بوده و با علائمی مانند سوزش، خارش، درد، ترشحات عفونی و غیره ظاهر می‌شود.
- ولی آبسه مقعدی یا پری آنال به تجمع عفونت در زیر پوست اطراف مقعد گفته می‌شود. این عارضه در اثر مسدود شدن و عفونت یکی از غدد مقعدی ایجاد می‌شود و حتی ممکن است در اثر ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند التهاب روده ایجاد شده باشد.
به جز موارد ذکر شده برای تفاوت فیستول و آبسه، این دو بیماری ارتباط معنا داری با یکدیگر دارند. در واقع می‌توان گفت در اغلب موارد عامل فیستول مقعدی آبسه است. زیرا این بیماری در اثر عفونت درمان نشده ایجاد می‌شود. در واقع پس از تشکیل عفونت در زیر پوست، این عفونت به سایر بافت‌های مجاور نفوذ کرده و در اثر بی توجهی به درمان این عفونت تا سطح پوست امتداد می‌یابد. یکی از مهم‌ترین نشانه‌های فیستول بروز آبسه های مکرر مقعدی است.
نحوه تشخیص
یکی از موارد تفاوت فیستول و آبسه در تشخیص آن است. آبسه تشخیص ساده‌ای داشته و معمولاً پزشک با معاینه ناحیه مقعد، آن را تشخیص می‌دهد. البته شناخت علت بروز این بیماری ممکن است، از بیماری‌های زمینه ای نشات گیرد که نیاز به بررسی‌های دقیق تر دارد.
تشخیص بیماری فیستول کمی مشکل تر است، برای شناخت این عارضه لازم است علائم خود را با پزشک در میان بگذارید. در مرحله بعد پس از معاینه مقعد نیاز است، از روش‌هایی مانند کونولوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی، فیستولوگرافی، سونوگرافی و غیره برای معاینه و تشخیص استفاده می‌نماید.
مشاهده عکس فیستول مقعدی می‌تواند به شما در تشخیص این بیماری کمک کند.
راه‌های درمان آبسه و فیستول مقعدی
یکی دیگر از موارد تفاوت فیستول و آبسه، در انتخاب روش درمان آنها است. درمان آبسه مقعدی راحت تر است. این عارضه معمولا با ایجاد سوراخ یا برشی در پوست نزدیک مقعد برای تخلیه چرک از حفره عفونی و در نتیجه کاهش فشار درمان می‌شود. با این حال، بسیاری از بیماران و جراحان ترجیح می‌دهند عمل تخلیه آبسه را تحت بیهوشی عمومی با یک روز بستری انجام دهند.
در مواردی، آبسه‌های بسیار بزرگ در بیماران مستعد ابتلا به عفونت‌های جدی‌تر مانند دیابتی‌ها یا افرادی که ایمنی آنها کاهش یافته است، ممکن است نیاز به اقامت طولانی‌مدت در بیمارستان داشته باشند. آنتی بیوتیک‌ها جایگزین ضعیفی برای تخلیه چرک هستند، زیرا به مایع داخل آبسه نفوذ نمی‌کنند. آبسه‌های بسیار سطحی گاهی اوقات می‌توانند تحت بی حسی موضعی تخلیه شوند.
درمان بیماری فیستول مقعدی پیچیده‌تر است. این عارضه با استفاده از روش‌های خانگی قابل درمان و بهبودی نیست و این درمان‌ها تنها در بهبود موقت علائم بیماری مانند عفونت، التهاب، سوزش و خارش موثر هستند.
جراحی فیستول برای درمان این عارضه ضروری است، اما به دلیل اینکه احتمال بروز عوارض بعد عمل وجود دارد، توصیه می‌شود حتما توسط متخصص جراحی کولورکتال انجام می‌شود.
روش‌های گوناگونی برای عمل وجود دارد و جراح فیستول با توجه به شرایط و شدت پیشرفت بیماری، بهترین گزینه را به شما پیشنهاد می‌دهد. هنگام تصمیم گیری، جراح شما تعدادی از عوامل از جمله عمق فیستول از طریق عضله اسفنکتر را در نظر می‌گیرد.
از آنجایی که جراحی مشکلات خاص خود مانند درد و خونریزی، نیاز به بستری در بیمارستان و … را داشته و احتمال بروز عوارضی مانند بی اختیاری پس از جراحی وجود دارد، امروزه کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. بهترین راهکار درمان این عارضه با لیزر است. زیرا این روش درمانی بدون درد و خونریزی و در کمترین زمان ممکن بدون نیاز به بستری در بیمارستان آبسه مقعدی را از بین خواهد برد. در ضمن درمان فیستول با لیزر عوارضی مثل بی اختیاری مدفوع و گاز را نیز به دنبال نخواهد داشت.
