فتق یا اصطلاحاً باد فتق به تغییر مکان ارگان‌های بدن به سایر بافت‌ها و یا حفره‌های بدنی گفته می شود و از بیماری‌های شکمی به شمار می‌رود که در اثر تضعیف لایه‌های درونی عضلات شکمی ایجاد میشود. پیامد این عارضه کشیدگی و یا پارگی بیش از حد در ناحیه جدار شکم یا دیافراگم است.
فتق در کدام قسمت‌های بدن ایجاد میشود؟
- فتق مغبنی یا کشاله ران : رایج ترین نوع این بیماری است، در این عارضه روده از نقطه‌ی ضعیف شده وارد دیواره شکمی میشود. کانال مغبنی در کشاله ران قرار داشته و در مردان کانال ورود اسپرماتیک به شکم و در زنان در این کانال رباطی وجود دارد که به نگهداری رحم کمک می کند. این فتق در مردان شایع تر است.
- هیاتال : در این نوع از بیماری قسمتی از معده از طریق دیافراگم (بخشی ماهیچه ای که با انقباض خود هوا را به داخل ریه ها می کشد.) به حفره سینه ورود پیدا می کند. هیاتال اغلب در افراد بالای 50 سال رخ می دهد.
- فتق ناف : در این نوع فتق روده از طریق شکاف شکمی و در نزدیکی ناف بیرون می زند. فتق ناف در نوزادان زیر 6 ماه ایجاد می شود و اغلب خود به خودی با قوی تر شدن عضلات شکمی برطرف می شود.
- برشی : این بیماری بعد از عمل جراحی رخ داده و در طی آن قسمتی از روده از شکاف جراحی یا بافت ضعیف بیرون می زند.
- دماغی یا سلبرال : از نوع داخلی ثانویه به شمار می‌رود که ناشی از رشد تومورها، فورامن اکسیپیتال (لوزه‌ای) یا سوراخ تخم مرغی شکل را اشغال میکند.
- فتق دیسک : این نوع داخلی ناشی از جابجایی و بیرون‌زدگی هسته دیسک در کانال اسپینال ستون فقرات گردنی، مهره سینه‌ای، ناحیه کمری یا ستون فقرات رخ می‌دهد.
- فتق شکمی : این مورد ناشی از جا به جایی یکی از احشاء شکمی رخ می‌دهد.
علل ایجاد فتق
علت ایجاد این بیماری را می‌توان عواملی دانست که موجب فشار و تضعیف عضلات ناحیه شکمی میشود. این بیماری ممکن است ناگهانی و یا در طول زمان ایجاد شود. از عواملی که موجب تضعیف عضلات میشود می‌توانیم به این موارد اشاره کنیم :
- نقص مادرزادی (درست بسته نشدن دیواره‌ی شکمی)
- سن
- سرفه مزمن
- آسیب ناشی از صدمه یا جراحی
از عواملی که موجب افزایش فشار وارده به شکم میشود، می‌توانیم موارد زیر را ذکر کنیم :
- بارداری
- یبوست مزمن
- بلند کردن وزنه
- آسیت (آب آوردن شکم)
- افزایش وزن ناگهانی
- انجام جراحی
- عطسه و سرفه (مزمن و طولانی مدت)
علائم فتق چیست؟
علائم این عارضه بسته به نوع آن می تواند متفاوت باشد. برخی از این علائم عبارتند از :
- برآمدگی بر روی شکم (بسته به نوع فتق برآمدگی در نقاط مختلفی از بدن روی می‌دهد)
- لمس فتق (می توانید حین ایستادن و یا خم شدن این برآمدگی را احساس کنید)
- احساس درد در ناحیه شکم
- ضعف یا سنگینی در ناحیه شکم
- احساس سوزش یا درد در محل برآمدگی
- رفلاکس معده، درد قفسه سینه یا مشکل در بلع
البته در برخی موارد این عارضه هیچ نشانه‌ای به همراه ندارد و در طی معاینات دوره‌ای تشخیص داده میشود.
نحوه تشخیص انواع فتق
نحوه تشخیص فتق بسته به نوع آن متفاوت است، به طور مثال در فتق مغبنی یا برشی بیماری تنها از طریق معاینه فیزیکی تشخیص داده میشود اما در صورت بروز فتق هیاتال نیاز به انجام عکس برداری با باریم و آندوسکوپی است، تا از این طریق پزشک احشاء داخل شکم را مشاهده نماید. برای فتق ناف از سونوگرافی برای تشخیص استفاده میشود.
روش‌های درمان فتق
راهکار قطعی درمان این مشکل با استفاده از جراحی امکان‌پذیر است در حالی که تغییر در سبک زندگی و مصرف دارو تنها به بهبودی علائم فتق کمک می کند. دو روش قطعی بهبود این عارضه عبارت است از :
جراحی(عمل فتق)
در صورت رشد فتق و یا درد شدید انجام جراحی الزامی است. برای درمان پزشک از طریق دوختن حفره ایجاد شده ، بیماری را درمان میکند. این عمل از طریق وصله کردن سوراخ با استفاده از توری جراحی انجام میشود. این روش دوره نقاهت طولانی مدتی دارد و ممکن است تا 6 هفته نتوانید راه بروید. اما نتیجه بهتری را به همراه دارد.
لاپاراسکوپی
روش لاپاراسکوپی در مقایسه با جراحی روش کم دردسرتری است. زیرا به جای برش شکم از طریق سوراخ کردن چند ناحیه خاص جراحی انجام میشود. در نتیجه آسیب کمتری به بافت های اطراف فتق زده میشود. در طی این جراحی از دوربینی کوچک و تجهیزات جراحی مینیاتوری استفاده میشود. این روش دوره بهبودی کوتاهی دارد ولی خطر برگشت بیماری در آن بالا است.
عوارض درمان نکردن این بیماری
در صورت بی توجهی به درمان این عارضه مشکلاتی برای فرد ایجاد میشود که عبارتند از:
- انسداد روده : اگر روده در دیواره شکم به دام افتد انسداد روی می دهد که همراه با درد شدید و یبوست است.
- درد و تورم در نواحی اطراف فتق
- اختناق : اگر جریان خون رسانی به روده (قسمتی از روده که درون دیواره شکم گیر افتاده است) کاهش یابد و یا قطع شود، این وضعیت رخ می دهد. اختناق موجب عفونی شدن یا مرگ بافت روده‌ای میشود.
سلام آقای دکتر من وقتی مقداری کار سنگین انجام میدم به فاصله چهار انگشت از ناف سمت چپ دردش شروع میشه وارتباط مستقیم داره با درد بیضه چپم که اروم فشار میدم همون نقطه درد میگیره ممنون میشم کمکم کنید
سلام
به احتمال قوی فتق هست باید جراحی بشه
سلام من بیضه سمت چپم تیر میکشه زیر شکمم هم با راه رفتن زیاد قرمز میشه مشکل چیه
سلام
اگر تورم هم داره احتمال داره فتق باشه اما برای بررسی و تشخیص درست باید به پزشک مربوطه مراجعه کنید
سلام من سمت چپ نزدیک کش رانم بعضی اوقات درد میگیره مشکل از چیه
سلام
احتمال کشیدگی یا فتق هست اما باید به پزشک مربوطه مراجعه کنید
سلام من سمت چپ نزدیک کش رانم بعضی اوقات درد میگیره
سلام خسته نباشین گاهی اوقات هردوبیضه هادردمیکنن دردکمی هست بعضی وقت هااززیرشکم شروع میشه تیرمیکشه به سمت بیضه هاباتشکرممنون
سلام
باید به متخصص اورولوژ مراجعه کنید و اینکه فتق باشه فقط یه احتمال هست
سلام اقای دیکتر من بیضه سمت راست وزیر شکمم درد میکند چه کار کنم
سلام
باید به دکتر اورولوژ مراجعه کنید تا علت بررسی بشه فتق یه احتمال هست اما بدون معاینه نمیشه تشخیص داد
باسلام من امروز صبح بلند شدم درحال حمال کردم و تخلیله بینی یه چیزی اندازه یه گردو کوچک پایین مثانه سمت راست جای ک جای ک ران خم میشود ورم کرده و دردی ندارع ولی کمی سوزش داره بعضی اوقات و هیچ مشکلی برام ایجاد نکرده فقط مثل یه رگ متورم شده آیا نشانه چیست ممنون میشم
سلام
دقیقا نشونه فتق هست و باید به پزشک مراجعه کنید
سلام خسته نباشید . من طرف چپ بالای بیضه باد میکنه و درد میگیره . علت چیه
سلام
فتتق یه احتمال هست اما باید سایر علائمتون توسط پزشک مربوطه بررسی بشه تا بشه تشخیص داد
دکتر صاحب وقتی چیزی سنگین بلند میکنم طرف راستم درد میکند هیچ بر آمده گی ندارد آیا فتق است ممنون میشم
سمت راست شکم؟ اگر سفت میشه ممکنه اما برای تشخیص قطعی باید به دکتر متخصص مراجعه کنید
سلام دکتر جان. واسه منم زیر شکم بالای آلت سمت راست ورم کرده. نرمه. و دردم نداره.کجا باید برم. پیش کدوم متخصص
سلام
باید به دکتر گوارش مراجعه کنید
سلام پدر من الت تناسلیش تورم کرده بطوری ک از روی لباسش هم مشخصه میگن امکان داره بادفتق باشه درسته؟ چیکار بایدکردراه درمان هست؟
سلام
بله به احتمال زیاد فتق هست که فقط جراحی میتونه درمانش کنه