ژن ها اطلاعت بيوشيمي اي هستند كه ما از والدينمان به ارث ميبريم . ژن ها ويژگي هاي فيزيكي متنوعي را برايمان تعيين و زمينه ساز يك سري بيماري ها هستند. احتمالا تمام سرطان‌ها مخصوصا سرطان روده بزرگ و ركتوم (CRC) ناشي از عوامل ژنتيكي هستند و ما را در معرض خطرات و اين دسته بيماري ها قرار ميدهند. به گفته ديگر ژن ها علت بعضي بيماري ها مانند CRC بين اعضاي خانواده هستند. بهمين دليل وقتي نزد پزشك دستگاه گوارش يا روده ميرويد بايد جزئيات و سابقه ارثي در خصوص این بیماری را به دقت ارائه دهيد.
انواع مختلف سرطان روده بزرگ و ركتوم
از لحاظ ژنتيكي ، CRC در سه نوع طبقه بندي ميشود. در جدول زير فراواني طبقه بندي ها مشخص شده اند:
| سرطان روده انفرادي | 50 الي 60 درصد |
| سرطان روده خانوادگي | 30 الي 40 درصد |
| سندروم سرطان ارثي | 4 الي 6 درصد |
سرطان رکتوم انفرادي چيست؟
اين مشکل كلا در افراد بالاي 60 سال بدون سابقه ي بيماري CRC بروز ميكند. در آمريكا در هر هيجده نفر يكي به CRC مبتلا ميشود. بيماراني كه مبتلا ميشوند و در راس خانواده قرار دارند ميبايست ديگر اعضا را از اين مورد مطلع سازند. كساني كه سابقه خانوادگي سرطان روده يا ركتوم دارند بايد در سنين پايين شروع آزمايشات لازمه كنند.
سرطان روده خانوادگي چيست؟
بعضي خانواده ها براي سرطان رکتوم مستعد مي باشند . خانواده اي كه در آن بيش از يك مورد CRC وجود دارد بايد نگراني بيشتري داشته باشند ، مخصوصا اگر بیماری قبل از 50 سالگي بوده است. اگر بستگان درجه اول (پدر، مادر، خواهر، برادر، فرزند) دچار شده باشند احتمال اينكه يكي از اعضا به همان بيماري مبتلا شود دوبرابر است. اين افراد بايد آزمايشات را در سن 40 سالگي و يا 10 سال پيش تر از سن فرد مبتلا شروع كنند (هر كدام اول باشد).
سرطان ارثي چيست؟
سرطان روده ارثي مربوط ميشود به يك سري عوامل ژنتيكي غيرعادي. تحقيقات ژنتيكي روز به روز در حال تعريف سندروم هاي جديد هستند و ژن هاي مستعد كننده ي بيشتري كشف ميشوند. برخي از اين سندروم ها طبق زير هستند:
- HNPCC – سرطان روده غير پوليپوز ارثي ، سندروم لينچ
- FAP – پوليپوز آدنوماتوز خانوادگي
- APCI 1307 K
- سندروم پوتز جگرز
- MAP – پوليپ مربوط به MYH
- پوليپوز نوجوانان
- پوليپوز ارثي
چه اطلاعاتي درمورد سابقه ي ارثي بايد به پزشك بدهيم؟
ارائه ي اطلاعات ذيل به جراح متخصص براي تعيين بهترين نوع درمان سرطان لازم است:
- سن تمام اعضايي كه با پوليپ يا سرطان کولون تشخيص داده شده اند.
- سابقه سرطان زنان (تخمدان يا رحم)
جراحي با اين اطلاعات چه تصميمي ميگيرد؟
با اين اطلاعات ميزان خطر ابتلا به بیماری مشخص و با ارزيابي هاي بيشتر هرگونه سندروم خانوادگي رديابي و تعيين ميگردد. بررسي هاي انجام شده شامل كولونوسكوپي ، مشاوره ي ژنتيكي ، آزمايشات عمومي ، آزمايشات پيگيري منظم و احتمال معرفي پزشكان ديگر ميباشد.
