واریس پا چیست ؟ علل،راه های تشخیص و درمان قطعی بیماری واریس

شاید شما هم جزو افرادی هستید که فکر می کنند فقط افراد سالخورده به واریس مبتلا می شوند اما باید بگوییم که این تصور کاملا اشتباه است و بیماری واریس به چندین عامل بستگی دارد که در این مقاله به آن پرداخته ایم، با ما همراه باشید.

واریس پا چیست؟

واریس پا (واریس به زبان انگلیسی : Varicose Veins) یا رگ های واریس زمانی به وجود می آیند که دریچه های معیوب باعث انباشتگی خون در قسمت هایی از رگ های خونی شده و رگ ها بیش از اندازه  بزرگ می شوند. رگ های واریس در بعضی مواقع ممکن است همراه با درد و تورم باشد  و به رنگ بنفش مایل به آبی، بنفش تیره یا قرمز و اغلب در نواحی پایین پا و ران ها دیده می شوند.

واریس پا جزو مشکلات متداول پوستی است  که قریب به 25 درصد بزرگسالان به آن دچار می شوند. واریس در زنان بیشتر از مردان دیده می شود.

عکس واریس پا

علل ایجاد واریس پا

رگ های خونی از دریچه های یک طرفه ای برخوردار هستند که باعث جلوگیری از برگشت خون به عقب می گردد. کشیدگی دیواره رگ ها و کم شدن حالت انعطاف پذیری آن ها امکان دارد سبب صدمه دیدن و تضعیف دریچه ها گردد و در روند عملکرد آن ها اختلال به وجود آورد به نحوی که با برگشت خون در جهت مخالف، خونرسانی به سمت قلب به مشکل برخورده و در رگ ها جمع می شود.

بیماری رگ های واریس اغلب در پاها اتفاق می افتد به این دلیل که فاصله رگ های پا تا قلب بیشتر بوده و گرانش سبب بالا رفتن امکان  بروز واریس پا می شود.

با آنکه دلیل کشیدگی رگ ها و صدمه دریچه تا به حال به طور دقیق معلوم نگردیده ولی احتمال می رود برخی عوامل در افزایش بروز خطرات واریس پا تاثیر گذار باشند مانند:

• بارداری: در دوران بارداری میزان خون بیشتری در درون رگ ها در جریان است، از طرفی هم جنین در حال رشد، فشار مضاعفی به پا وارد می کند و تغییرات هورمون های استروژن و پروژسترون سبب ساکن و یا کند شدن  رگ های خونی می شود. تمامی این عوامل در بالارفتن احتمال واریس پا در زنان باردار نقش بسزایی دارد.

گاهی وقت ها بعد  از دوران بارداری، واریس پا رفع می شود ولی شاید علائم آن باقی بماند.

• فشار:در مجموع وارد شدن فشار در دراز مدت روی رگ ها به علل گوناگون مانند یبوست، احتباس ادراری به خاطر مشکلات پروستات و سرفه های شدید و مزمن امکان بروز واریس پا را بالا می برد.

شایان ذکر است این وضعیت بستر را برای بروز بواسیر (هموروئید) یا واریس مقعدی مهیا می سازد

• سن: واریس پا در کسانی که سنشان بیش از 50 سال است بیشتر اتفاق می افتد.

سایر عوامل عبارتند از:

• جراحی یا آسیب پا
• یائسگی
• ایستادن به مدت های طولانی
• چاقی و اضافه وزن
• ژنتیک و سابقه خانوادگی
• جنسیت

علائم و نشانه های واریس پا

نشانه های آغازین رگ های واریس  کاملا مشهود  است که عبارتند از:

• رگ های متورم بیرون زده و پیچ در پیچ
• تغییر رنگ رگ ها به بنفش تیره یا بنفش مایل به آبی

سایر علائمی که می تواند در برخی افراد بروز پیدا کند:

• درد و تیر کشیدن پاها
• احساس سنگینی در پاها مخصوصا بعد از فعالیت های  ورزشی یا شب‌ها
• خونریزی غیر طبیعی ناشی از صدمات پیش پا افتاده
• لیپودرماتواسکلروز؛ چربی زیر پوست دقیقا در بخش فوقانی  مچ و قوزک پا سفت و قرمز شده و باعث چروک شدن پوست میگردد.
• رگ های عنکبوتی
• استاز درماتیت (اگزمای وریدی)؛ خارش، قرمزی و خشکی پوست قسمت آسیب دیده
• گرفتگی عضلات پا در زمان هایی که شخص به یک باره از جای برمی خیزد
• سندرم پای بی قرار
• آتروفی بلانچ؛ زخم های سفید رنگ که در مچ پا ظاهر می شوند.

گاهی هم امکان دارد این بیماری، هیچ نوع نشانه آزار دهنده ای به همراه نداشته باشد و فقط از لحاظ زیبایی حالتی  ناخوشایند به پاها و دیگر اعضای بدن بدهد.

تشخیص واریس پا

پزشک در مرحله اول به معاینه فیزیکی بیمار می پردازد  و حالت رگ های واریسی را معاینه می کند. بعضی اوقات جهت تشخیص بهتر احتیاج به انجام تست های زیر می باشد:

1. سونوگرافی داپلر: در این متد از اولتراسوند (امواج فراصوت) جهت ارزیابی جریان خون و فشار خون به کار گرفته می شود.
2. اسکن دو طرفه: این روش هم مانند سونوگرافی داپلر است ولی دقت  بیشتری دارد و وجود لخته های خون در رگ های عمیق تر را مورد پردازش قرار می دهد.
3. ونوگرام: با عنایت به نواحی صدمه دیده احتمال دارد از ونوگرام جهت  معاینه دقیق رگ های خونی به کار گرفته شود، در این روش با استفاده از اشعه ایکس وریدها ارزیابی می گردند.

این سه روش به پزشک کمک می کند تا دلیل مشخصی از تورم را به او بگوید  و اطمینان حاصل نماید که درد و تورم پا ناشی از عواملی مثل  لخته شدن خون یا انسداد به وجود نیامده است.

نکته: آزمایش خون برای تشخیص واریس کارساز نخواهد بود.

درمان واریس پا

رگ های واریسی اغلب احتیاج به درمان ندارند مگر آنکه رگ ها دچار  تورم و یا  درد شوند  یا در موارد حاد تر، پارگی یا زخم های واریسی روی پوست به وجود آید، در چنین وضعیتی پزشک از یکی از متد های درمانی موجود مدد می جوید.

درمان واریس با لیزر

پزشکان ازروش های نوینی در درمان واریس مانند لیزر به کار می گیرند  تا رگ‌های واریسی و وریدهای عنکبوتی ریزتر را ببندند.در بعضی مواقع استفاده از  لیزر به عنوان یک مکمل درمانی برای رسیدن به بهترین نتیجه به کار برده می‌شود. در روش درمان واریس با لیزر از هیچ نوع برش یا سوزنی به کار گرفته نخواهد شد.

تصویر درمان واریس با لیزر

درمان سطحی واریس با لیزر

درمان‌های لیزری سطحی واریس معمولا جهت انسداد  رگ‌های کوچک و نیز رگ‌های عنکبوت به کار برده می‌شود. در نتیجه  رگ‌های عنکبوتی و وریدهای ریز واریسی را می‌توان توسط  لیزر از سطح پوست درمان کرد. لیزر با تولید یک نوع انرژی بسیار بالا باعث می شود در بیشتر مواقع  رگ‌های خونی کوچک را در سطح پوست درمان نماید. این روش  لیزری جهت حذف رگ‌های واریسی در بیشتر مواقع در مطب صورت می گیرد و زمان لازم برای انجام آن  ۳۰ تا ۴۵ دقیقه  می باشد. نتایج درمان با لیزر واریس در افراد مختلف متفاوت است. این تکنیک اغلب کمتر تهاجمی می باشد. ولی  یک عیبی که ممکن است در فرد ایجاد کند  تغییر رنگ موقت پوست است.برای درمان قطعی توسط لیزر حتما بایستی فرد بیمار چندین جلسه لیزر درمانی را ادامه دهد  که اغلب هر شش الی دوازده هفته تکرار می‌شود. توصیه می کنیم  به جهت رسیدن به بهترین نتیجه پس از هر بار لیزر درمانی از انجام کارهای سنگین پرهیز نمایید و تا دو هفته از جوراب واریس استفاده نمایید.

مزایای درمان با لیزر واریس

• نماندن جای اسکار
• نداشتن درد و خونریزی
• بی نیاز از  بستری و بی‌هوشی
• طول درمان بسیار کوتاه عدم نیاز به استراحت
• درمان واریس با لیزر داخل وریدی (Endovenous)

رگ‌های واریسی بزرگ‌ تر توسط  کاتتر یا عمل جراحی لیزر داخل وریدی (Endovenous) مداوا می گردند بدین معنا که یک پروب (یا کاتتر) در یک ورید بزرگ در ساق پا و با به کار گیری  از اسکن اولتراسوند جهت راهنمایی آن به جای دقیق خود و انسداد  رگ آسیب دیده توسط حرارت تولید شده از سوی لیزر صورت می گیرد. انرژی لیزر سبب گرمایش ورید و انسداد آن می‌گردد. لیزر به طور خیلی آهسته در طول ورید توسط  اسکن اولتراسوند هدایت شده تا تمامی  طول رگ مسدود شود. درمان لیزری درون وریدی با  بی‌حسی موضعی صورت می گیرد. این نوع درمان از موفقیت ۹۸ درصدی ابتدایی برخوردار است و تقریبا بین 45 دقیقه تا 1 ساعت به طول می انجامد. کلیه جراحان عمومی و عروقی می توانند درمان واریس با لیزر داخل وریدی را انجام دهند. بعد از اتمام جراحی، فرد بیمار شاید احساس تنگی در پاها داشته باشد و نقاط صدمه دیده دچار کبودی و درد شوند. از عوارض احتمالی این روش می توان به آسیب عصبی که گذرا می باشد اشاره کرد.

دوره بهبود این روش بسیار کوتاه است و فرد دارای کمترین و خفیف ترین درد می باشد. این متد تقریبا نوین به غیر ا زمیزان اندکی کبودی‌، قرمزی و تورم در نواحی محل درمان و به ندرت زخم، شامل عوارض دیگری نمی باشد. از ویژگی های مثبت  این روش انجام سرپایی و عدم نیاز به بستری، طول درمان کوتاه و عدم نیاز به بی‌هوشی عمومی می باشد. توصیه می شود بیمار تا 2 هفته پس از درمان لیزری داخل وریدی واریس، جوراب واریس بپوشد.

در خصوص هزینه لیزر واریس پا هم باید بگوییم خوشبختانه بیمه های درمانی روش لیزر درون رگی واریس را به عنوان روش درمانی پذیرفته و هزینه های آن را بیمه پرداخت می کند.

جوراب واریس

جوراب واریس یکی از شایع ترین و تاثیرگذارترین راه های درمانی برای افرادی است که مبتلا به  واریس و رگ های عنکبوتی هستند می باشد.
جوراب واریس در واقع نوعی  پا پوش است که به صورت خیلی فشرده بافته شده است و از الیاف الاستیک برخوردار است و به گونه ای  طراحی گردیده که با فشار آوردن  تدریجی به پا در نقاط قوزک، ساق و ران پا منجر به آسان شدن جریان گردش خون در بخش های تحتانی شده و باعث درمان رگ های متورم و دردناک می شود. این جوراب ها در اندازه ها ، اشکال و رنگ های گوناگونی تولید شده اند تا هر بیماری بسته به نوع  واریس از کف پا تا ساق ، زانو ، بالای زانو و انتهای ران بتواند از آن استفاده نماید.

عکس جوراب واریس پا

جوراب واریس چگونه باعث درمان واریس می شود؟

جوراب واریس با فشار آوردن  تدریجی و یکسان در تمامی نقاط  پا و همچنین غلبه بر نیروی جاذبه زمین و کشاندن خون وریدی به سوی قلب ، روند گردش خون تمامی بدن را راحت تر کرده  و با تجویز پزشکان ، به افرادی   که دچار واریس و یا ادم لنفاوی ( تجمع مایع لنف در پا ) هستند کمک بسزایی می نماید که پیدایش هر دو این امراض، ناتوانی عروق به بازگرداندن خون به قلب یا لفف به سیستم لنفاوی بدن است.

چه کسانی باید از جوراب واریس استفاده کنند؟

برخورداری از رگ های خونی برآمده  به رنگ آبی تیره به ویژه در پاها احساس سنگینی در پا، حساس شدن آنها که معمولا با تورم پاها بعد از سرپا بودن درمدتی مدید به وجود می آید، نشانه واریس است.

هر کسی در هر سنی می تواند بنا به دلیلی که دچار واریس شده است از جوراب واریس استفاده نماید و از نحوه عملکرد آن در بهبودی جریان گردش خون حاصل شده، بهره مند شود.

درمان گیاهی و خانگی واریس پا

برای درمان سریع  انواع واریس هایی که خفیف هستند می توان از روش های زیر استفاده کرد:

1. سرکه سیب
   سرکه سیب باعث بهبود گردش خون در بدن می شود و در نهایت تورم پاها کاهش یافته و علائم رگ های واریسی کمتر خواهند شد.
   پس از بیدار شدن و قبل از خواب مقداری سرکه سیب رقیق شده را روی قسمت هایی که دچار تورم  واریسی شده اند  ریخته و خیلی آهسته آن را ماساژ دهید.
2. فلفل هندی
   به دلیل آنکه  فلفل هندی مملو از ویتامین C و فلاونوئیدها است باعث تسریع  گردش خون شده و درد و تورم ناشی از رگ های واریس را التیام می بخشد.
   1 قاشق چایخوری پودر فلفل هندی را با یک فنجان آب گرم ترکیب نمایید و هر روز، سه بار و به مدت یک یا دو ماه میل کنید.روغن زیتون
   اگر پوستتان را با روغن زیتون ماساژ دهید باعث تسریع گردش خون در بدنتان شده اید و در نتیجه درد و التهاب واریسی کاهش پیدا خواهد کرد. به میزان مساوی از روغن زیتون و روغن ویتامین E را با هم ترکیب نمایید و آن را گرم کنید و بعد، نواحی مورد نظر را با آن ماساژ دهید.
   به جهت دریافت  نتیجه بهتر دو بار در روز و به مدت یک یا دو ماه به درمان ادامه دهید.
3. سیر
   سیر ماده ای است که التهاب را کاهش داده وباعث کاهش دیگر علائم واریسی می شود  و همچنین برای خروج  سموم از خون و گردش خون نقش بسزایی دارد.برای این کار 6 حبه سیر را خرد کرده و درون شیشه تمیزی بریزید. آب 3 عدد پرتقال 2 قاشق غذاخوری روغن زیتون را به سیر اضافه کرده و بگذارید 12 ساعت بماند.
   پیش از استفاده، شیشه را خوب تکان داده و چند قطره از محلول را در قسمت های مورد نظر با حرکات دورانی به مدت 15 دقیقه ماساژ دهید و بعد آن قسمت ها را با پارچه پنبه ای بپوشانید  و بگذارید یک شب بماند. برای اینکه با این روش به نتیجه برسید بایستی چند ماه از این روش استفاده کنید.
4. جعفری
   جعفری مملو از ویتامین C است که باعث تولید کلاژن می شود  و در ترمیم و بازسازی سلول ها فوق العاده عمل می کند. علاوه بر این جعفری دارای  ماده روتین است که تاثیر بسزایی در تقویت مویرگ ها دارد و برای کاهش علائم واریس پا مفید است.چند عدد جعفری تازه را خرد کرده و بگذارید به مدت 5 دقیقه در یک فنجان آب بجوشد. بعد از 5 دقیقه درب آن را بگذارید تا ولرم شود. یک قطره روغن گل رز و روغن گل همیشه بهار را با آن ترکیب کنید و داخل یخچال بگذارید.
   پس از چند دقیقه پنبه را درون  محلول زده و روی قسمت های واریسی  بمالید. پیشنهاد می کنیم برای چند ماه از این روش استفاده نمایید.
5. گیاه ویچ هازل
   گیاه  ویچ هازل  برای تقویت عروق خونی و کاهش علائم واریس بسیار خوب است. این گیاه دارای اسید گالیک و روغن های ضروری است و باعث کاهش تورم و دردهای واریسی خواهد شد.وان حمام را پر کنید  و بین  10 تا 20 قطره به آن عرق ویچ هازل اضافه کنید. و بعد پاهای خود را به مدت 15 دقیقه درون  وان قرار دهید و بعد با آب تمیز شسته و خشک نمایید.
6. دانه شاه بلوط هندی
   دانه شاه بلوط هندی از خواص  ضد التهابی و ضد تورم برخوردار می باشد  که سبب بالا رفتن  قدرت کششی رگ ها می شود و از آزاد شدن آنزیم هایی که سبب صدمه به  دیواره های مویرگی می شوند ممانعت می نماید.
   ژل دانه شاه بلوط هندی را در فواصل منظم  و دو بار در روز به قسمت های واریسی بمالید.

پماد برای درمان واریس

از راه های غیر تهاجمی ، که با قیمتی بسیار کم می توان از آن برای درمان بیماری واریس استفاده کرد داروی ونوگل است که به دو حالت قرص و پماد می توان از داروخانه ها تهیه کرد. این کرم ساخت ایران است و ساخت شرکت بزرگ دارویی گل دارو می باشد و با استفاده  از فرمولاسیون پیشرفته و گیاهی و بهره گیری از عصاره  شاه بلوط هندی بهترین روش دارویی درمان واریس به شمار می آید .فرد بیمار با مصرف این دارو به مدت سه بار در روز می تواند دردهای ناشی از این بیماری را التیام بخشد  و واریس سطحی و یا عمیق وریدی را توسط آن درمان نماید . مصرف این دارو باعث محکم تر شدن دیواره مویرگی شده  و ورمهای ایجاد شده ناشی از واریس می شود. توصیه می شود حتما پیش از مصرف از این دارو با یک پزشک متخصص مشورت نمایید.

تصویر پماد واریس

درمان واریس در طب سنتی  با زالو

در طبابت پیشین ایران  شیخ الرئیس ابوعلی سینا در کتاب قانون در خصوص زالو درمانی برای واریس پا مطالبی را عنوان نموده  و در بخشی آورده اند  که “از زالوهایی که در آبهای خزه دار که محل زیست قورباغه ها است استفاده کنید. “

در مواقعی که مقدار سودا در خون بالا رود، عروق، خاصیت انعطاف‌ پذیری خود را از دست می‌دهند و خون در رگ‌ها آن طور که باید جریان پیدا نمی‌کند و باعث  تورم در رگ‌ها شده و منجر به  واریس می‌گردد. به همین خاطر برای درمان آن، بایستی میزان سودای موجود در خون را پایین آورد.  عمل سودا زدایی، می‌تواند توسط مصرف خوراکی‌هایی مثل  سرکه و زنجبیل که مقدار سودا را در خون پایین می آورند و یا استعمال  روغن‌های گیاهی مثل روغن سیاه‌دانه و…صورت گیرد.

لازم به ذکر است که در مصرف داروهای سودازا بایستی  به طبع افراد،دقت کرد  و بر اساس طبعشان برای آن‌ها، دارو تجویز نمود. بعد از آن چنانچه شخصی دچار پرخونی باشد، بدین معنی که  میزان اخلاط در خون آن‌ها بالا باشد، حجامت صورت می گیرد  و بعد از این که فشار خون بر اثر حجامت، پایین آمد، به مرحله درمان اصلی واریس، که زالو انداختن است، خواهیم رسید.

زالو هم‌ زمان با مکیدن خون، یک نوع  آنزیم از بزاق خود ترشح می‌کند(بزاق زالو دارای ماده ایست تحت عنوان هیرودین که تاثیرات  درمانی فراوانی دارد.) که این آنزیم‌ها از این طریق، وارد بدن شده و سبب جریان راحت‌ تر خون می‌گردد. این آنزیم‌ها با چسبیدن به دیواره رگ‌ها، ورم و التهاب آن‌ها را بهتر می کند. گفتنی است  که تعداد دفعات استفاده از زالو به قوت جسمانی و مکانیزم بدنی بیمار، وابسته است.

هر زالو در مدت ۱۵ -۶۰ دقیقه پنج تا پانزده میلی‌ لیتر خون می مکد ( ده برابر حجم بدن خود)

سایر روش های درمانی واریس

چند روش دیگر نیز برای درمان واریس پا وجود دارد که عوارض آن نسبت به عمل جراحی کمتر است که عبارتند از:

اسکلروتراپی: توسط این روش مایعی به درون رگ ها تزریق شده و با ایجاد زخم، رگ های بزرگ تر را بسته و جهت جریان خون را تغییر می دهد. اغلب پس از چند هفته علائم ظاهری رفع می شوند.

نکته: در بعضی مواقع این روش به طور قطعی و کامل بیماری را درمان نمی کند  ولی از ایجاد علائم جدید پیشگیری می نماید.

عوارض اسکلروتراپی:

• واکنش های آلرژیک به ماده شیمیایی
• خارش
• سوزش
• التهاب
• زخم های پوستی یا تغییر دائمی رنگ پوست

پیشنهاد می کنیم پس از درمان از جوراب های واریس استفاده نمایید.

میکروسکلروتراپی: در این روش مایعی به درون رگ ها تزریق می گردد که باعث بسته شدن رگ های کوچک ترمی شود.

در آخر باید بگوییم درمان  واریس در کلینیک پایتخت توسط بهترین دکتر واریس پا در تهران صورت می گیرد.