در دوران بارداری عوارض و مشکل زیادی به وجود میآید که یکی از شایع ترین آنها ابتلا به شقاق در بارداری است. شقاق که با نام علمی فیشر مقعدی هم شناخته میشود یکی از بیماری های نشیمنگاهی است که بافتهای ناحیه مقعد را هدف قرار میدهد.
همانطور که میدانید در دوران بارداری عواملی مانند یبوست و افزایش فشار به بافتهای لگن و مقعد تشدید می شود، در نتیجه پوست اطراف مقعد دچار کشیدگی و از هم گسیختگی می شود که نتیجه آن ابتلا به بیماری شقاق است. اگر به موقع برای درمان فیشر اقدام نکنید، بیماری مزمن شده و برای درمان آن باید به سراغ روشهای جراحی و لیزر بروید.
عوامل ایجاد شقاق در بارداری
دوران بارداری بسیاری از عملکردهای طبیعی بدن ما را تحت تاثیر خود قرار می دهد و اختلالات زیادی در بدن رخ می دهد. با رشد جنین طبیعی است که حجم و اندازه ی رحم افزایش یابد و فشار به اندام های تحتانی از جمله مقعد بیشتر شود. علاوه بر این عوامل دیگری هم وجود دارند که در دوران بارداری باعث به وجود آمدن شقاق در بارداری میشوند و باعث تشدید شدن آن میگردند که در ادامه به مهم ترین آنها اشاره کرده ایم:
یبوست
یبوست یکی از شایع ترین مشکلات دوران بارداری است که با علائمی مانند افسردگی و بی اشتهایی همراه است و یکی از عوامل اصلی زمینه ساز بروز شقاق به شمار میرود.
برای بروز یبوست در دوران بارداری عوامل زیادی وجود دارد که از مهم ترین آنها میتوان به کم تحرکی، اختلالات هورمونی و استرس اشاره کرد. نوشیدن آب کافی و داشتن رژیم غذایی سرشار از فیبر در کنار پیاده روی های روزانه سهم به سزایی در پیشگیری و درمان یبوست دارد که خود عامل اصلی بروز این بیماری است.
کم تحرکی
بسیاری از افراد بر این باورند که در دوران بارداری باید تمامی روز را در استراحت مطلق سپری کنند و هرگونه فعالیت فیزیکی خود را متوقف سازند در حالی که این تصوری غلط است و فقط به بروز مشکلاتی مانند یبوست دامن می زند.
شما باید تحت نظر پزشک خود فعالیتهای سبک ورزشی و نرمش های روزانه را ادامه دهید و پیاده روی های سبک را فراموش نکنید. کم تحرکی و عدم انجام فعالیت های فیزیکی یکی از عوامل اصلی بروز یبوست و به دنبال آن بروز شقاق است.
مطلب مرتبط: دکتر متخصص شقاق
تغییرات هورمونی
با آغاز دوران بارداری، اختلالات هورمونی فراوانی در بدن شما رخ می دهد که باعث میشود بسیاری از عملکردهای طبیعی بدن شما بهم بریزد. مانند عملکرد دستگاه گوارش. ترشح هورمون پروژسترون در دوران بارداری افزایش می یابد. این هورمون یکی از دلایل اصلی ایجاد یبوست در دوران بارداری است که در نهایت به بروز شقاق در بارداری منجر میگردد.
علائم و نشانه های شقاق در بارداری
شقاق علائم و نشانه های مشخص زیادی دارد که به مرور زمان می تواند وخیم تر شده و شدید تر گردد. از مهم ترین علائم و نشانه های شقاق می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس درد در ناحیه ی مقعد که به هنگام دفع مدفوع افزایش می یابد.
- خونریزی از مقعد همراه با دفع مدفوع
- سرخی مقعد
- تورم و التهاب در اطراف مقعد
- وجود ترک های طولی مشخص در اطراف مقعد
- تب
- احساس خارش و سوزش در مقعد
راههای جلوگیری از بروز شقاق مقعدی در بارداری
بسیاری از زنان باردار در دوران بارداری خود با مشکل شقاق روبرو می شوند ولی بد نیست بدانید که شقاق دوران بارداری تا حد زیادی قابل پیشگیری است و با رعایت نکاتی ساده می توان از بروز آن جلوگیری کرد.
- نوشیدن 8 الی 9 لیوان آب در طول روز
- مصرف غذاهای سرشار از فیبر مانند میوه ها و سبزیجات تازه
- رفتن به موقع به دستشویی و جلوگیری از به تعویق انداختن آن
- انجام فعالیت های ورزشی سبک و منظم مانند پیاده روی های روزانه
- کنترل و مدیریت استرس به کمک یوگا و مدیتیشن
- درمان به موقع یبوست به کمک ملین ها و رژیم های غذایی مناسب
- استفاده از دستمال توالت نرم و بدون اسانس
- استفاده از توالت فرنگی
- پرهیز از زور زدن و نشستن طولانی مدت در توالت
روشهای درمان
شقاق در بارداری قابل درمان است و برای درمان آن روش های درمانی گوناگونی وجود دارد. اگر علائم و نشانه های بیماری در مراحل اولیه ی آن قرار داشته باشند می توان به کمک روش های درمان خانگی به راحتی شقاق را درمان نمود. در صورتی که خونریزی و درد ناشی از شقاق به مرور زمان تشدید شود و افزایش یابد دیگر از روش های درمان خانگی نمی توان پاسخ مثبتی گرفت و باید درمان پزشکی شقاق را آغاز نمود.
از مهم ترین روش های درمان خانگی شقاق که میتواند به درمان آن کمک کند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف مرتب روغن زیتون همراه با وعده های غذایی
- نشستن در ظرف آب گرم برای مدت زمان 15 الی 20 دقیقه
- استفاده ی موضعی از ژل تازه ی آلوئه ورا برای تسکین درد و التهاب
- نوشیدن آب و مایعات فراوان در طول روز
- رژیم غذایی سرشار از فیبر
- خشک و تمیز نگه داشتن مقعد
- استفاده از سرکه سیب
برای درمان پزشکی شقاق هم بسته به شدت علایم و نشانه ها می توان از روش هایی مانند عمل جراحی فیشر و درمان با لیزر شقاق استفاده کرد.